[zaloguj się]
[pdf]

NAKUPIĆ (44) vb pf

a jasne (w tym 3 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf nakupić
praet
sg pl
1 m nakupił(e)m, -(e)ch nakupił m pers
2 m -ś nakupił m pers
3 m nakupił m pers nakupili
n subst nakupiły
plusq
sg pl
1 m m pers bychmy nakupili
3 m był nakupił, nakupił był m pers by nakupili
imperativus
sg pl
1 nakuṕmy
2 nakuṕ, nakupi nakuṕcie

inf nakupić (6). ◊ fut 1 pl nakupim (1). ◊ praet 1 sg m nakupił(e)m (1) BielKron, -(e)ch nakupił (1) BierEz. ◊ 2 sg m -ś nakupił (1). ◊ 3 sg m nakupił (11). ◊ 3 pl m pers nakupili (7). subst nakupiły (3). ◊ plusq 3 sg m był nakupił, nakupił był (2). ◊ 1 pl m pers bychmy nakupili (1). ◊ 3 pl m pers by nakupili (1). ◊ imp 2 sg nakuṕ (4), nakupi (4) OpecŻyw; -ṕ (1), (-p) (3). ◊ 1 pl nakuṕmy (1). ◊ 2 pl nakuṕcie (2); -ṕ- (1), (-p-) (1). ◊ part praet act nakupiwszy (1).

Sł stp notuje, Cn s.v. nabudować, Linde bez cytatu.

Zakupić wiele (z subiektywnym podkreśleniem wielości) (44):

nakupić czego (pl a. sg rzeczownika bezpostaciowego) a. wiele czego (39): A przyſzedſzy [Ezop] do rzeźnikow/ Nákupił świnich ięzykow. BierEz C4v, C, C4v, Dv, Ev; HistJóz Cv, D; MiechGlab 72; RejKup aa8v; GliczKsiąż I; niektorzy mnimáli/ iż Iudaſz miał worki/ żeby mu rzekł Iezus: Nákup thego [Eme ea] cżego nam trzebá ná dźień Święty, Leop Ioann 13/29, Gen 42/1; RejFig Bb2v; Nákuṕcieſz gárnców/ ſoli/ á botow cżeládzi/ Świec/ y białego chlebá/ też tám wziąć nie wádzi. RejZwierz 137, 33, 103; BibRadz Ioann 13/29; BielKron 376; HistRzym 88v; BudNT przedm c5v; Nákuṕmy źioł woniáiących Wodek/ Oleykow/ pachniących. S ktorych máśći náczynimy Ktorymi ćiáło nátrzemy. C2; BielSjem 20, 24; BielRozm 27; GostGosp 70, 112; WujNT Mar 16/1, s. 186; SarnStat 107 [3 r.], 1048, 1129 [2 r.]. Cf wkupić komu czego; Zwroty.

nakupić co (2): Iedni z wioſek poſtępuią Drudzy plátow przypiſuią A ono co nákupili Dawno drudzy záſtáwili RejRozpr H4; MWilkHist C.

nakupić komu czego (4): Iedzćie á nákupćie nam potrzeb [descendite, et emite nobis necessaria]/ byſmyſie mogli żywić: á nie pomárli od głodu Leop Gen 42/2; RejZwierc 274v; CiekPotr 37. Cf »sobie nakupić«.

nakupić na co (1): Obsonare prandium, Nákupić ná obiad. Mącz 257b.

Ze zdaniem dopełnieniowym [zaimek względny] (2): [Judasz] chowál to tzo dáwáno milemu Iezuſowi/ na potrzeby z iego zwoleniki/ ku ſpomożeniu iego vboſtwa/ a przeto mnimieli by iemu [Judaszowi] rzékl Iezus: Nakupi tzo nám potrzéba ku ſwiętemu dniu. OpecŻyw 94v; WujNT Ioann 13/29.

W przeciwstawieniach: »nakupić... (po)przedać (4), dostać, wyłupić, zastawić« (7): RejRozpr H4; RejKup aa8v; RejZwierz 33; Kácżek kędy niemáſz/ ták ich nábywáć: iáiec doſtáć/ álbo nákupić/ pod kokoſz náſádźić/ tedy ſie to wylęże GostGosp 112; Vſtáwiamy tą Conſtitucią ninieyſzą/ áby ći zamorſczycy y cudzoźiemcy/ co máiętnośći źiemſkich nákupili/ do trzech lat powinni to poprzedáć/ pod vtráceniém téyże máiętnośći. SarnStat 1129, 107, 1047.

W charakterystycznych połączeniach: nakupić bydła, dziewek, jabłek, językow (2), kielichow, ksiąg (2), kur, majętności (5), maści (2), oliwy, potrzeb (3), sług, strawy, sukna białego, towaru (2), wosku, wszystkiego, zboża, ziela, zioł; nakupić na obiad, na spichlerze, k wieczerzy.

Zwroty: »nakupić (barzo) wiele, dosyć, niemało [czego]« [szyk zmienny] (2:1:1): BielŻyw 2; [król Władysław Jagiełło] nákupił był w Polſzce ſukná białego bárzo wiele w ktore ie ku krzczeniu obłocżono BielKron 381v, 79v; RejZwierc 274v.

»sobie nakupić« (1): drugýechmy pýenýądze przynyeſli iżbychmy potrzeb ſobýe nakupili HistJóz D.

»barzo tanie nakupić« (1): Tedi zimie poki ieſzcże oliwy doſić było, we dwu mieſciech, w Milezie á w Chio wiele iey á barzo tanie nakupił BielŻyw 2.

Formacje współrdzenne cf KUPIĆ.

Cf NAKUPIONY

ES