[zaloguj się]
[pdf]

MŁODZIENIASZEK (35) sb m

-ſz- (30), -ſ- (4 ) Leop, Goski, KwiatKsiąż (2); -żk- (1).

Teksty nie oznaczają ó oraz é; drugie e prawdopodobnie jasne (tak w -ek); (Cn pierwsze e pochylone, drugie jasne); a pochylone (w tym 2 r. błędnie znakowane).

Fleksja
sg pl
N młodzieniåszek młodzieniåszkowie
G młodzieniåszka
D młodzieniåszkowi młodzieniåszk(o)m
A młodzieniåszka młodzieniåszki
I młodzieniåszki(e)m
L młodzieniåskåch
V młodzieniåszkowie

sg N młodzieniåszek (10). ◊ G młodzieniåszka (2). ◊ D młodzieniåszkowi (1). ◊ A młodzieniåszka (5). ◊ I młodzieniåszki(e)m (2). ◊ pl N młodzieniåszkowie (5). ◊ D młodzieniåszk(o)m (1). ◊ A młodzieniåszki (7). ◊ L młodzieniåskåch (1). ◊ V młodzieniåszkowie (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

Dem. od „młodzieniec” ‘młody człowiek płci męskiej, chłopiec’; puer PolAnt; adolescens, iuvenculus, iuvenis, imberbis Cn (35): LubPs aa5 marg; Dlia tego/ w młodzieniáſkach iego [adolescentulis eius; młodzieńców iego WujBib] niebędzieſie Pan kochał Leop Is 9/17; Będąc ieſzcze młodźieniaſzkiem [iunior] niżlim ſię począł tułáć/ przez modlitwę ſwą ſzukałem mądrośći. BibRadz Eccli 51/18, Dan 1/4, Mar 14/51; Goski A4; Ma tęż być niemały ná to wzgląd mian/ aby ſię młodzieniáżkowie [!] plugawym/ á niepoććiwym mowąm nieprzyzwycżayáli. KwiatKsiąż C3, A4v, B3v, E, E3 [2 r.], I2v; Tedy on młodzieniaſzek wźiąwſzy tentho liſt/ iáchał znim do Ceſárzowey. HistRzym 134, 72 [3 r.], 72v, 134 [4 r.], 134v [2 r.]; CzechRozm 196; Głupi młodźieniaſzkowie [adolescentuli]/ rufiánowie/ nierządne niewiáſty [...] chodzą świecąc ſię od złotá ModrzBaz 142; Abowiem ſchodząc s ſwiátá/ Syná młodzieniaſzká dziedzicem Kroleſtwá poſtánowił Phil M2; WujNT Ioann 2/13; Oboie ty dwie cnoćie wſtrzymywáłość y poſłuſzeńſtwo ſławnie wypełnili oni czterzey młodźieniaſzkowie w Bábiloniey (marg) Czterech młodzieńcow w Bábilonie powśćiągliwość (–). SkarKaz 121b.

W połączeniu z imieniem [imię + młodzieniaszek] (4): wrocił ſię Tryfon z Antyochem młodźieniaſzkiem [Antiochus cum eo puer iunior; Antioch z nim dźiéćię młodé WujBib] BibRadz 1.Mach 11/54; áby záwżdy Pápirius młodzieniaſzek przy Senatách w rádzie bywał. HistRzym 72v, 72v, 73.

W połączeniach szeregowych (2): ſtąd ſie iáſnie pokázuie/ że zaſługą iego/ y dzyatki/ y młodzyeniaſzkowie/ y inſzy w leciech podraſtáiący/ zbáwieni bywáią. RejPosWstaw [412]v; Vyrzyćie iſz iednáko ták męże iák żony. Pánienki/ Młodźieniaſzki/ tákże dźiatki máłe/ Iáko młodźiucżkie kwiatki/ trawki niedoſtałe. Zárowno koſą gárnie śmierć nieuchroniona KołakCath B4v.

W porównaniach (1): KołakCath B4v cf W połączeniach szeregowych; [Co innego ieſt młodzieniaſzek iedno koń bez vzdy y wodza? LGranWarszZwierc 45v].

Synonimy cf MŁODZIENIEC.

JB