[zaloguj się]
[pdf]

NAROŚĆ (7) vb pf

a oraz o jasne.

Fleksja
praet
sg
3 n narosło
conditionalis
sg
3 f by narosła

fut 3 sg naroście (2). ◊ praet 3 sg n narosło (4). ◊ con 3 sg f by narosła (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

1. Urosnąć ponownie; zagoić się, zabliźnić się (3): gdyby rana iuż była rowna z ciałem, żeby ſie iuż napełniła á naroſla/ tedy wezmi preparatum. A [...] na tę ranę poſyp FalZioł V 99v.
Fraza: »narosło [komu] mięsa ([na czym])« = zabliźniło się (2): [Jonatas musiał iść przez wodę] á tá byłá táko iádowita że mięſo z iego nog áż do kośći obiádłá. [...] Potym przyſzedł ku drugiey wodzie/ przez ktorą gdyż ſzedł nároſlo mu záſie od niey mięſá ná nogách. HistRzym 63v, 64.
2. Urosnąć w dużej ilości (z subiektywnym odczuciem wielości) [podmiot: czego (pl) a. wiele czego; orzeczenie: 3 sg] (4): gdy źiół świeżych nárośćie/ weźmiſz liśćia Bielónowégo/ Rzepiku/ Bábki/ [...] ſtłucz to wſzyſtko we ſpół/ á wmocz w wino SienLek 162.
Przen: Powstać w dużej ilości (3): Pytałby kto cżemu ſie teraz národziło ludzi ſproſnych/ złych/ á zuchwáłych zábiyakow/ odpowyedzyeć to záprawdę musim/ że też proſtosći y głupſtwá nyemáło/ y owſſem doſić nároſlo. GliczKsiąż I3; Ze iuż ták wiele tych ſtátutów róznych y Conſtituciy nároſło, y ná káżdy rok przyraſta, że certa ſententia legum ex eis elici non poteſt. SarnStat *7v.

narość na kim (1): [niepobożny człowiek] iedno ſie nádmie iáko choremu brzuch w oney ſzárey pyſze ſwoiey/ á guzow ná nim nároſcie onych rozmáitych wſzetecżnych wymyſłow iego. RejZwierc 98.

Formacje współrdzenne cf ROŚĆ.

Cf NAROSŁY, NAROŚCIENIE

LW