[zaloguj się]
[pdf]

NATRZĄSANIE (20) sb n

Oba a jasne; tekst nie oznacza é.

Fleksja
sg
N natrząsani(e)
G natrząsaniå
A natrząsani(e)
I natrząsani(e)m
L natrząsaniu

sg N natrząsani(e) (4). ◊ G natrząsaniå (1). ◊ A natrząsani(e) (2). ◊ I natrząsani(e)m (10). ◊ L natrząsaniu (3).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w. s.v. natrząsać.

Wyśmiewanie, szydzenie, obrażanie (20): Dźiewiąta [część historii o męce Pańskiej] do rozmyślánia podáć może [...] Napierwey popędliwe porwánie niewinnego báránká. Powtore nowe nátrząſánie. Potym obnáżenie LatHar 319, 713.

natrząsanie od kogo (1): [prowadzenie Jezusa do Annasza było sromotne] przez ſproſne nátrząſánie od tych/ ktorzy Páná trzymáli. LatHar 316.

natrząsanie z czego (2): Nátrząſánie z cnoty y nabożeńſtwá cudzego LatHar 118, 115.

natrząsanie czyje [= przez kogo] (2): rácż wſpomnieć ná vdręcżenie y boleść ktorąś ćierpiał/ kiedyś y dla gorzkośći śmierći/ y dla nátrząſánia Zydowſkiego/ z wielkim głoſem/ iákobyś od Bogá Oycá był opuſzcżony/ záwołał LatHar 296. Cf »ludzkie natrząsanie«.

W połączeniach szeregowych (2): Iezu Chryſte [...] v Herodá wzgárdą/ nátrząſániem/ y w białą ſzátę pełnym pośmiewiſká przyodźianiem zeſromocony. LatHar 540, 277.

Wyrażenia: »ludzkie natrząsanie« (1): Niechay ſię prędko odwrocą/ z záwſtydzenim/ ktorzy mi mowią/ Ehey/ Ehey. (marg) O ludzkim nátrząſániu to rozumie. (‒) LatHar 179.

»natrząsaniem obelżony (a. zelżony), zesromocony« (3:2): Byłeś [...] do Káiphaſzá odeſłány/ y tám rozmáitym nátrząſániem (w nocy y ráno) zeſromocony. LatHar 274; Godźieneś P. Iezu Chryſte wſzelkiey cżći y chwały/ od rozlicżnych ſtanow ná Krzyżu nátrząſániem obelżony. LatHar 543, 258, 266, 540.

Szeregi: »natrząsanie i bluznierstwa« (1): Widzenie vćierpiáło w płácżu: Słyſzenie w nátrząſániu y bluznierſtwách LatHar 679.

»potwarz i natrząsanie« (1): Bądźćie pozdrowione vſzy [...] Páná Iezuſá Chryſtuſá [...] dla nas potwarzą y nátrząſániem zeſromocone. LatHar 266.

»urąganie i natrząsanie« (1): Wiśiał Pan twoy ná drzewie krzyżowym [...] w vrągániu y nátrząſániu rozmáitym LatHar 260.

Wyrażenie przyimkowe: »z natrząsaniem« (5): Dźiewiąte [obelżenie] przez Prorockiey godnośći Pánu z nátrząſániem vwlecżenie. LatHar 316, 81, 275, 318, 670.

Synonimy: naśmiewanie, szydzenie.

Cf NATRZĘSAĆ SIĘ

DD, RJ