Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [NAWIĄZANY]

Następne hasło: NAWICELA »

NAWIĄZKA (1) sb f

na-, [nå-].

Fleksja

	sg	pl
A	nawiązkę	nawiązki
I	nawiązką

[sg A nawiązkę. ◊ I nawiązką.] ◊ pl A nawiązki.

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII(XVIII) ‒ XVIII w.

Znaczenia

1. To, czym się wiąże, sidła, pęta; przen: zasadzka, fortel
2. [praw. Kara prywatna za zranienie lub pobicie płacona poszkodowanemu przez sprawcę]
- a. [W odniesieniu do starożytnej Grecji]

1. To, czym się wiąże, sidła, pęta; przen: zasadzka, fortel:

Szereg: »sidła a nawiązki«: ábowiem oni záwżdy ſtroią roſliczne ſidłá/ á potáiemne náwiąſki/ aby mogli záſſkodzić człowiekowi vmyſłu proſtego. RejPs 208.

2. [praw. Kara prywatna za zranienie lub pobicie płacona poszkodowanemu przez sprawcę:

Wyrażenie przyimkowe: »z nawiązką«: ále z znáczną nawiązką muſiał go Leſko iednáć [...] y wypuśćić. StryjKron 320 (Linde).

a. W odniesieniu do starożytnej Grecji [czym]: Nieiaki Midias wyćiąwſzy policżek Diogenowi/ y zaraz mu dał nawiąſkę wedłuk prawa. Nazaiutrz Diogenes/ potrafiwſzy Midiaſa: dał mu też w gębę rzeſko: y oneż mu pieniądze oddał: mówiąc. O to maſz náwiąſkę gotowymi pieniądzmi. PlutBBud D2v (Linde).]