[zaloguj się]
[pdf]

ROZKRZEWIONY (6) part praet pass pf

roz- (5), roſ- (1).

Oba o oraz e jasne.

Fleksja
sg
mNrozkrzewiony fNrozkrzewionå, rozkrzewion(a) nNrozkrzewion(e)
Arozkrzewiony A A
V Vrozkrzewionå V
pl
G rozkrzewionych
A subst rozkrzewion(e)

sg m N rozkrzewiony (1). ◊ A rozkrzewiony (1). ◊ f N rozkrzewionå (1), [rozkrzewion(a)]. ◊ V rozkrzewionå (1). ◊ n N rozkrzewion(e) (1). ◊ pl [G rozkrzewionych.] ◊ A subst rozkrzewion(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w. s.v. rozkrzewić.

1. Rozpleniony, obficie, bujnie rozrosły (5): [Pomarańcz nie mam sadzonych, Ani winnic rozkrzewionych: Jednak przedsię grona wina We wsi mi jeść nie nowina. ZbylWieś 17.]

W porównaniach (2): ten [błogosławiony człowiek] będźie iáko drzewo przy wodách ſzcżepione/ á z buynośći ſzeroce wielkie roſkrzewione. ArtKanc P20; O Pánno [...] [jesteś] iáko iáwor przy wodźie rozkrzewiony LatHar 410.

Przen (3): W twey łáſce/ záſádzona Moiá nádźieia/ [...] A ták ieſt rozkrzewiona/ Y liſtkámi odźiana/ Ze kwitnąc/ w rożne bárwy ieſt vbrána. GrabowSet I3, V2; O Pánie IEzu Chryſte/ prawdźiwa y rozkrzewiona máćico/ wſpomni ná ono wytocżenie krwie twoiey LatHar 300.
2. Który rozmnożył się, stał się liczny (1): Ten Achilles mnie ſpłodźił/ który rozkrzewiony Ród ma wſzędy/ y świátem rządźić wyſádzony. GórnTroas 28.
[Wyrażenie: »po wszystkim świecie rozkrzewiony«: Vważay w.K.M. [...]/ żeć pod roſkázowanie y poſłuſzeńſtwo twe/ [Bóg] poddał narod [...] walecżny/ ſławny/ [...] y po wſzyſtkim świećie rozkrzewiony. KarnSententia 22.]
3. [Umocniony i rozpowszechniony: co na tym należy Kościołowi Bożemu, żeby zgoda św. [...] pomnożenie brała, za czym i chwała Boża bywa tym barzij rozkrzewiona. AktaSynod IV 357.]

Synonimy: 2. pomnożony, powiętszony, rozszerzony.

Cf ROZKRZEWIĆ, ROZKRZEWIĆ SIĘ

SBu