[zaloguj się]
[pdf]

OPALENIE (3) sb n

-p- (2), -pp- (1).

o oraz pierwsze e jasne, a pochylone; końcowe e z tekstów nie oznaczających -é.

Fleksja
sg
N opåleni(e)
G opåleniå
D opaleniu

sg N opåleni(e) (2). ◊ G opåleniå (1). ◊ [D opaleniu.]

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. opalić.

1. Skutek, jaki wywołuje działanie ogniem lub gorącem na powierzchnię czego (1): Ambuſtio – Opparzenie, oppalenie, przipalenie. Calep 60a; [vpiecż ie [jabłko] w gorącym popiele/ áby práwie rozmiękło/ á vpiekło ſie bes opalenia. SienHerb 522b; Opalenie/ Adustio. Volck Pppp2].
Szereg: [»opalenie albo oparzenie«: Przeciw opaleniu ábo oparzeniu/ nátłucz liśćia [ślazowego] [...]/ okłáday. UrzędowHerb 21b.]
2. Ogrzanie (np. mieszkania przez spalenie drewna) (1): [tej rzeki] y dla bránia gliny/ kámieni/ wapná/ drzew ták dla opalenia [pro igne JanStat 849] iáko ná budowánié Zamku y Miáſteczká/ niech máią wolné vżywánié SarnStat 1073; [na którem [ostrowie] te wszytkie wsi 3 mieli wolny wrąb do opalenia i na grodzą. LustrKrak I 59].
3. Wysuszenie pod wpływem gorąca [od czego] (1):
Wyrażenie: »opalenie od słońca« (1): Clavum etiam paciuntur arbores, Opalenie od słońcá. Mącz 56d.

Synonim: 1. oparzenie.

Cf OPALIĆ

IM