[zaloguj się]
[pdf]

OSTARZAŁY (9) part praet act

o oraz oba a jasne.

Fleksja
sg
mNostarzały fN nN
G Gostarzał(e)j Gostarzał(e)go
pl
N subst ostarzałé
G ostarzałych
A subst ostarzał(e)
L ostarzałych

sg m N ostarzały (1). ◊ f G ostarzał(e)j (1). ◊ n G ostarzał(e)go (1). ◊ pl N subst ostarzałé (1); [-é], -(e) (1). ◊ G ostarzałych (1). ◊ A subst ostarzał(e) (2). ◊ L ostarzałych (2).

Sł stp, Cn brak, Linde także XVII – XVIII w. s.v. ostarzeć.

1. Od dawna istniejący, stary (6): Decrepitus, ostarzały, valde senex, stary strich BartBydg 39; O moy miły á krześćiáńſki bráćiſzku/ ktory ſie kolwiek ozywaſz prawdziwem ſynacżkiem tey ſwiętey á oſtárzáłey mátki kościołá ſwiętego LubPs A4v.

W przeciwstawieniu: »nowoczynny.. ostarzały« (1): Iemu [Jadamowi] naprzod było śpiewáć pienie nowocżynne/ Toż záś potym oſtárzáłe puſzcżáć miedzy inne. KlonŻal A2.

Wyrażenia: »lata ostarzałe« [szyk 2:1] (3): LubPs A4v; Iednoż wżdy on [staruszek] w onych ſwych leciech oſtárzáłych/ Miał niemáło przyiacioł z dawna záchowáłych. HistLan B4v, B.

[»ostarzałe stworzenie«: A przetóż y ty obacz/ iżeśćie wy ſą niżſzégo wzroſtu/ á niżli ći co przed wámi. A którzy po was mnieyſzégo niżli wy/ iákoby iuż oſtárzáłé ſtworzenia/ [senescentes creaturae] y przemijáiącé czérſtwość młodości. WujBib 4.Esdr 5/55 (Linde).]

2. Przestarzały (3): Acilius Glabrio to práwo vſtáwił/ Potym oſtárzáłego Iulius popráwił/ Aby żaden podárkow nie brał/ okrom pewnych Oſob/ śiedząc ná ſądźie: to ieſt/ od ſwych krewnych KlonWor 18.

W przeciwstawieniu: »świeży ... ostarzały« (1): á poſpolićie świeże wſzyſtko/ wilżeyſze miękſze ku ſtrawieniu łatwieyſze/ niżli oſtárzáłe. SienLek 6v.

Wyrażenie: »zboża ostarzałé [= zebrane w poprzednich latach]« (1): Szczęśćieś do nas wprowádźił [Józefie]/ z doſtátkiem wſzech rzeczy/ Máiąc/ co przynależy/ wſzytko w mądréy pieczy. Pomiiam okwitość ról/ y zbóż oſtárzáłych/ Gumien ſpleśniáłych brogów/ liczbę ſtad niemáłych. GosłCast 17.

Synonim: 1., 2. stary.

Cf [OBSTARZAŁY], [OSTARZEĆ SIĘ]

AW