Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [ROZMOWNOŚĆ]

Następne hasło: ROZMOŻCA »

ROZMOWNY (7) ai

Oba o jasne.

Fleksja

sg
m	N	rozmowny
m	I	rozmownym

pl
N	m pers	rozmowni
N	subst	rozmown(e)
A	subst	rozmown(e)
I	m	rozmownymi

sg m N rozmowny (2). ◊ I rozmownym (2). ◊ pl N m pers rozmowni (1). subst rozmown(e) (1). ◊ A subst rozmown(e) (1). ◊ [I m rozmownymi.]

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

Znaczenia

1. Umiejący rozmawiać, chętny do rozmowy, zwłaszcza mądrej, towarzyski, kontaktowy (5)
2. Dziejący się podczas rozmowy, polegający na rozmowie (2)

1. Umiejący rozmawiać, chętny do rozmowy, zwłaszcza mądrej, towarzyski, kontaktowy; lepidus Mącz; affabilis, confabulator, conversator, dialogista, philologus in omni sermone Cn (5): Aby w miłośći y w iedynośći żyli/ iednę wolą wſzyſcy mieli/ bráterſką miłość záchowáli/ dobrotliwi/ rozmowni byli. KrowObr 62; Lepidus, Tam de hominibus quam de oratione et aliis dicitur rebus, Wdzięczny/ rozmowny/ miły. Mącz 189b; [Lagodny, Rozmowny affabilis ⟨d est⟩ delectabilis ReuchlinBartBydg bv; Ieſzcże potrzebney rzecży vcży/ mowiąc: Bądźcie rozmownymi/ Tho ieſt/ ſzukáiąc y życżąc ſobie v káżdego miłośći/ mamy wſzelkiego ludzko prziymowáć GilPos 137].

W połączeniach szeregowych (2): To było w nim nadziwnieyſzego/ iſz będąc ná puſzcży wychowány/ bárzo ſię luckim/ rozmownym/ y łágodnym wſzytkim gośćiom ſtáwił SkarŻyw 58, 507; [GilPos 135; SkarŻyw 652 (Linde); Volck 201].

Szereg: »łaskawy i rozmowny« (1): Láſkáwym ſię y rozmownym káżdemu ſtáwił SkarŻyw 412.[Ponadto w połączeniu szeregowym.]

2. Dziejący się podczas rozmowy, polegający na rozmowie (2): Y te tám wáſze gry pánie Kriſki (iáko ie zowiecie) rozmowne/ będąli w ſobie co oſobnego miáły/ nie telko ie wyſłáwiáć będę/ ále ſie ich y ſam imę/ iáko ten/ kogo grá nie mierźi. GórnDworz Cv, C; [O iákowey vkłádnośći á ludzkośći rozmowney cżytamy/ że był on Iozeph Pátryárchá z braćią ſwoią/ ácżkolwiek iemu bárzo przewinioną. GilPos 137].

Cf NIEROZMOWNY