[zaloguj się]
[pdf]

OŻENIĆ (14) vb pf

o oraz e jasne.

Fleksja
inf ożenić
praet
sg pl
3 m ożenił m pers ożenili
imperativus
sg
3 niechåj ożeni
conditionalis
sg
2 m byś ożenił
3 m by ożenił

inf ożenić (2). ◊ fut 3 sg ożeni (1). ◊ praet 3 sg m ożenił (4). ◊ 3 pl m pers ożenili (1). ◊ imp 3 sg niechåj ożeni (1). ◊ con 2 sg m byś ożenił (1). ◊ 3 sg m by ożenił (4).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI i XVIII w.

1. Połączyć związkiem małżeńskim mężczyznę z kobietą [kogo] (12): Co lepyey yeſli gdyby ocyec ſyná ná kápłáńſtwo wyodł/ cżyli gdyby go ożenił. GliczKsiąż O4; Poſtáráć ſie ma pilno ocyec káżdy/ áby tego ſyná ktoryby ſie żądząm miłoſnym poddawał álbo miłoſnice nyerządney pátrzał/ á łáyányam ſie ſprzećiwyał/ ożenił. GliczKsiąż P; Byałe głowy godzi ſie dáć zá mąż w osmnaſcye lat/ á męſſcżyznę ożenić około trzydzyesći y ſſesći lat ſluſſa yeſt.GliczKsiąż P2v, O8, P4 [2 r.], Q2; OrzRozm O4v; BielKron 321v, 349; Uxorem decreverat dare se mihi hodie, Ták to przed ſię wziął aby mię dziś ożenił. Mącz 48d; KlonWor 69.

W charakterystycznych połączeniach: ożenić mężczyznę (2), syna (7), synowca.

[W przen [kogo za kogo]: Nád inſze ſpráwy godne/ w tę ſie wiecżność wmienił/ Ze Polſkę nieſtatecżną zá Litwę ożenił. KmitaŻyw D3v.]
2. Połączyć ze sobą [kogo, co z czym] (2): y ták ſen z śmierćią ożenił Zyzará SkarŻyw 560.
Szereg: »złączyć i ożenić« (1): A gdy Moyzeſz ten vrząd kápłáńſki y krolewſki ábo świecki ſpuſzczáć y przez śmierć z niego vſtępowáć miał: pátrzmy iáko kápłáńſtwo z świecką zwierzchnośćią złączył/ y práwie ożenił. SkarKazSej 678a.

Synonim: 2. złączyć.

Formacje współrdzenne cf ŻENIĆ.

Cf OŻENIONY

EW