![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
| « Poprzednie hasło: [PODRAPOWAĆ] | Następne hasło: PODRASTAJĄCY » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
PODRASTAĆ (17) vb impf
o oraz drugie a jasne; w inf -rå- (4) BielKron, RejZwierc (3), -ra- Mącz (2); w pozostałych formach a pochylone.
Fleksja
| inf | podråstać | |||
|---|---|---|---|---|
| indicativus | ||||
| praes | ||||
| sg | pl | |||
| 1 | podråståm | |||
| 3 | podråstå | podråstają | ||
| praet | ||
|---|---|---|
| sg | ||
| 3 | f | podråstała |
| n | podråstało | |
| fut | ||
|---|---|---|
| sg | ||
| 3 | f | podråstać będzie |
| n | będzie podråstać | |
inf podråstać (4). ◊ praes 1 sg podråståm (5). ◊ 3 sg podråstå (1). ◊ 3 pl podråstają (2). ◊ praet 3 sg f podråstała (1). n podråstało (2). ◊ fut 3 sg f podråstać będzie (1). n będzie podråstać (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
- 1. Wyrastać z wieku dziecięcego, dorośleć
(6)
- W przen (2)
- 2. O roślinach: rosnąć, też: wschodzić (8)
- 3. O włosach: odrastać (1)
- *** Bez wystarczającego kontekstu (2)
1. Wyrastać z wieku dziecięcego, dorośleć; crescere PolAnt, Vulg; adolescere (sensim), gradus aetatis scandere adultae, grandescere, grandiusculum fieri Cn (6): A ták dźiećiątko ono podraſtało/ y było vmocnione Duchem BibRadz Luc 1/76[80]; Potym gdy iuż pocżął on chłopiec podraſtáć/ co potkał máłego/ álbo ſzcżenię/ álbo kozlę/ álbo kotkę/ tho wnet ſciął álbo zábił. RejZwierc 5v, 7; WujNT Luc 1/80.
W przen (2): Pátrz/ młodość gdy podraſta/ nic ſwowolnieyſzego/ Nie może być ná ſwiecie/ ni vpornieyſzego. RejWiz 89v; RejZwierc 15.
2. O roślinach: rosnąć, też: wschodzić; consurgere, expullulare, germinare, pullulare, surgere Mącz, Cn (8): Germino, Wſchodzę/ podraſtam puſzczam ſie. Mącz 144d; Pubesco, [...] Transfertur etiam ad herbas, Podráſtáć/ Vróść dobrze ná wyſzſzą/ práwie ná dobie być niektórży mówią. Mącz 329b; A terra se altius tollere dicuntur herbae et arbores, Mknąć ſie wzgórę/ podráſtáć. Mącz 457c, 435c; A gdy iuż podraſtáłá trawá/ á okazał ſie owocz/ tedy ſie okazał y kąkol. RejPos 52; [ktore [ziółko] [...] pomálucżku podraſta CiceroBBud 24].
Zwrot: »podrastać wzgorę, na wysz« (2:1): Expullulo, Puſzczam róſzczki/ látorosli/ podraſtam wzgorę. Mącz 330d; Surgunt herbae, Podraſtáyą wzgórę. Mącz 435b, 330d.
3. O włosach: odrastać [komu] (1): Po niektorym cżáſu/ gdy mu [Samsonowi, któremu ogolono głowę] włoſy pocżęły podraſtáć/ zeſzli ſie kſiążętá Filiſtynſkie ná ſwięto do modły/ áby ofiárę vcżynili Dagonowi bogu ſwemu. BielKron 52.
*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Incresco, Wzraſtam/ álbo podraſtam. Mącz 68c; Subnascor – Podruſtam [!]. Calep [1019]a.
Formacje współrdzenne cf ROŚĆ.
EW, SBu