[zaloguj się]
[pdf]

PROKUROWAĆ (28) vb impf

Oba o oraz a jasne (w tym w drugim o 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf prokurować
indicativus
praes
sg pl
3 prokuruje prokurują
praet
sg
3 m prokurowåł
fut
sg
3 m będzie prokurowåł
imperativus
pl
3 niech prokurują
conditionalis
sg
3 m by prokurowåł

inf prokurować (14). ◊ praes 3 sg prokuruje (3). ◊ 3 pl prokurują (2). ◊ praet 3 sg m prokurowåł (3). ◊ fut 3 sg m będzie prokurowåł (1). ◊ imp 3 pl niech prokurują (2). ◊ con 3 sg m by prokurowåł (3).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

1. Reprezentować stronę przed sądem; causam agere Mącz; procurare JanStat [procurare Łac śr] [w tym: co (13)] (27): Vſtáwiliſmy iżby káplani y ći co trzymáia pożytki Duchowne nie wdawáli ſię w práwá ſądu ziemſkiego/ Ani máią prokurowáć/ áni piſárzmi być/ áni podpiſki UstPraw B; niékárność wielką dáłá ludźóm z przyrodzenia do złégo ſkłonność/ [...] ták iż ſie téż nie boią [...] prokurówáć ku ſzkodźie y ſtráćie tych/ którzy nie wiedzą. SarnStat 570, 489, 761, 1279.

prokurowáć u czego (2): Piſarz álbo Podpiſek, v tego ſądu gdzie śiedzi, prokurowáć nie może. SarnStat 565 [idem] 821.

Zwroty: »kauzę prokurować« (2): PRzeſtrzegáiąc trudnośći ludzkiéy zákázuiemy: áby żaden Piſarz y Podpiſek v tego ſądu/ v którégo śiedźi ná vrzędźie/ kauz żadnych nie prokurował [Ne ... causas ullas procurent JanStat 498]. SarnStat 565 [idem] 821.

»prokurować rzecz, okrom swej rzeczy, w swej rzeczy« [szyk zmienny] (1,3:1): Sądowni prokurowáć niemáią okrom ſwey rzeczy właſney. UstPraw Cv, G3; Sam káżdy w ſwéy rzeczy może prokurowáć SarnStat 1279, 566.

»prokurować sprawę« = procurare causam JanStat [szyk zmienny] (10): Prokurowáć ſpraw cudzych Komornicy nie mogą. SarnStat 570; iż ieſli o co komu będźie zádána potwarz/ á ten który ią zádał potwarcą zdawná będźie: to ieſt iż prokurował/ ábo prokuruie ſpráwę podtwarną: tedy tákowy zápłáći temu którégo potwarzał SarnStat 572, 570 [2 r.], 572, 710 [2 r.], 716, 912 [2 r.]

Szeregi: »prokurować a(l)bo pozywać« (2): Prokurowáć ábo pozywáć przez ſwégo powodá zaden nie ma. SarnStat 566, 570.

»prokurować, (albo) sprawować« (2): Mącz 42c; A przerzeczeni Komornicy/ álbo vrzędnicy ſądowni [...] niemáią innych ſpraw iedno właſné prokurowáć albo ſpráwowáć [procurare JanStat 453] SarnStat 716.

»wyznawać albo prokurować« (1): Ktoby w cudzey Perſonie wyznawał v kſiąg álbo Prokurował/ to fáłſz. UstPraw C3v.

2. Stwarzać, wymyślać [co] (1): KTórzykolwiek ná Sądźie śiedzący/ [...] chcąc złośliwie niektóré vćiſnąć pracámi y nakłády/ y żądáiąc z ták prácuiących wyćiſnąć nieco pieniędzy/ álbo rzeczy iákich od niewinnych/ [...] prokuruią [faciunt et procurant JanStat 520] rózné pozwy y zmyśloné piſzą ſpráwy. SarnStat 566.

Synonimy: 2. wymyślać, zmyślać.

Cf PROKUROWANIE, PROKURUJĄCY

sEB