Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZEMAWIACZ

Następne hasło: PRZEMAWIAĆ SIĘ »

PRZEMAWIAĆ (3) vb impf

e oraz drugie a jasne; w inf pierwsze a jasne; pozostałe formy z tekstów nieoznaczających å lub oznaczających niekonsekwentnie.

Fleksja

indicativus
inf	przemawiać
praes
	sg
3	przemawiå

inf przemawiać (2). ◊ praes 3 sg przemawiå (1). ◊ [part praes act przemawiając.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.

Znaczenia

Namawiać do złego (3)
- a. [Uwodzić, bałamucić kobietę]
- b. Namawiać do porzucenia służby u dotychczasowego pracodawcy i przejścia do namawiającego (1)

Namawiać do złego; avertere, avocare, sollicitare Cn (3): Solicitator, Tentator, incitator, impulsor – Ten ktori poruſza, pobiedza, przemawia. Calep 989b.

przemawiać kogo (1): Lambere per translationem, Przemáwiáć/ przerádzáć kogo. Mącz 183b.

a. [Uwodzić, bałamucić kobietę [kogo komu]: Nic nie czynią świeckie stany, Iedno saczają kapłany. Sami błędów wiele mają, Choć też i żony miewają. Hucząc chodzą w cudze domy, Przemawiając inszym żony. DramStp I 619.]

b. Namawiać do porzucenia służby u dotychczasowego pracodawcy i przejścia do namawiającego (1):

Zwrot: »przemawiać sługę« (1): Ktore ſą grzechy przeciw tęmu przikazaniu? (–) Zędać nie rządną ządzą żony albo męza blizne^go ſwego/ żędać albo przemawiać ſlugę bliznego twego SeklKat N2.

Synonimy: przeradzać, uwodzić, zwodzić.

Formacje współrdzenne cf MOWIĆ.