[zaloguj się]
[pdf]

PRZESTWOR (4) sb m

e jasne; -ór (1), -or (1) Mącz (1:1); -or- z tekstów nieoznaczających ó.

Fleksja
sg
G przestworu
A przestwór

sg G przestworu (2). ◊ A przestwór (2).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVII zamiast: przepych; cf VergKoch 267 s.v. przepych) – XVIII w.

Znaczenia
1. Wolne miejsce, brak ciasnoty; apertum, capacitas, laxamentum, laxitas, laxitudo Cn (3): Colluco, Lás wyrębuyę/ Wyſiekawam/ Czinię przeſtwór á odćynam gáłęźy które ciemność w leſie cziniły/ proprie Przerzedźić las. Mącz 59d, 161c; [Volck Vvv v].
Przen (1):

W połączeniu szeregowym (1): [ksiądz kanonik] to nam ná ocży wyrzuca: żeſmy ták śćiśnieni/ że nie mamy wolnośći/ [...] iáko oni pod ſwym Papieżem máią: to nas nic nie boli/ ſzcżęśćia tego docżeſnego/ przeſtworu/ wcżáſow/ y doſtátku ćieleſnego nie zayźrzymy CzechEp 407.

2. Szerokość [czego] (1): Nogi cienkie á krotkie v białych głow zna⟨mionuią⟩ cięſzkie porodzenie/ ale ktore długie nogi maią godnieyſze ſą ku rodzeniu, dla przeſtworu takowego nacżynia ktorego miarę połowicza ſtopy vkazuie. GlabGad P7.

Synonimy: 1. miejsce, plac, przestronia, przestronność, przestroń, przestrzenie, przestrzeń, przestrzeństwo; 2. szerokość.

Cf PRZESTWORA, [PRZESTWORNOŚĆ]

AN