[zaloguj się]
[pdf]

PRZEWARZONY (5) part praet pass pf

e, a oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNprzewarzony fNprzewarzonå nNprzewarzoné
Gprzewarzon(e)go Gprzewarzon(e)j G
A Aprzewarzoną A

sg [m N przewarzony. ◊ G przewarzon(e)go.] ◊ f N przewarzonå (1). ◊ G przewarzon(e)j (2). ◊ [A przewarzoną.] ◊ n N przewarzoné (2); -é (1), -(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu s.v. przewarzyć.

1. Doprowadzony do stanu wrzenia, też: utrzymany w tym stanie przez pewien czas (5): Też ſok tego ziela cum boloarmeno (z apteki) z mieſzawſzi ſpołem á kniemu przymieſzać trochę miodu warzonego albo ſity przewarzoney, gdy tego ſie będzieſz napijać Cordiakę wypądza y ſercze vweſela FalZioł I 18b; SienLek 55; [Cresc 1571 11].

przewarzony z czym (1): Prisana, Tyzánná/ Wodá s troſzką yęczmieniá przewárzona. Mącz 329a.

Wyrażenia: »przewarzone wino« [szyk 1:1] (2): Defrutum – Przewarzone winno. Calep 297b; Sapa – winno przewarzonę. Calep 944b.

[»woda przewarzona«: áby chyná ták ćienko w listki pokráiána, w wodę przecádzoną y przewárzoną infundowána álbo wmoczona, y dobrze zápráwiona byłá OczkoPrzymiot 93; Wodá téż káżdá przewárzona ieſt lepſza y zdrowſza nád proſtą UrzędowHerb 430b.]

a. [Ugotowany w płynie: W śrzedźinie byłá miſá pełna przewárzonego ięcżmienia BusLic 8.]
2. [W którym utworzyły się grudki pod wpływem gotowania: appetit do iedzenia nie cáły. á ieśli będźie, [...] tedy zá nim rzygánié, szczkánié, brzydliwość, womit, biegunká, że to co wyrzuca iákoby żur álbo lak przewárzony, á czásem iáko pomyie OczkoPrzymiot 248.]
3. [Zbyt długo warzony:

W przeciwstawieniu: »niedowarzony ... przewarzony«: co ieśli w czym, tedy w piwá wárzeniu łátwie pobáczyć możesz, że niedowárzoné śliskie, przewárzoné gorzkié OczkoPrzymiot 70.]

Cf PRZEWARZYĆ

MPi