Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZEZWAĆ

Następne hasło: PRZEZWAN »

PRZEZWAĆ SIĘ (3) vb pf

e prawdopodobnie jasne (tak w prze-).

Fleksja

praet
	sg		pl
3	m	przezwåł się	m pers	przezwali się

praet 3 sg m przezwåł się (2). ◊ 3 pl m pers przezwali się (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. przezwać.

Znaczenia

1. Nadać sobie nazwę, nazwać się (2)
- a. O imieniu własnym: podać czyjeś nazwisko jako swoje (1)
2. Określić się, powiedzieć o sobie, że jest się kimś (1)

1. Nadać sobie nazwę, nazwać się (2):

Z nazwą w I (1): Tám ći Mniſzy Rycerze Rycerſtwo ſwoie vtráćili. w Luſytániey nowi Mniſzy naſtáli/ ktorzy ſie Rycerzmi Kryſtuſowymi przezwáli KrowObr 136v.

a. O imieniu własnym: podać czyjeś nazwisko jako swoje (1):

Zwrot: »przezwać się imieniem [czyim]« (1): Tęn poprżyśiężony/ dowiedźiawſzy ſię że iego adverſarza zábito/ ſzedł do inego grodu [tj. sądu grodzkiego]/ nie do ſwego/ y ſtáwił proſtego chłopá/ ktory ſię prżezwał imieniem onego co zábit/ [...] y kwitował ze wſzyſtkiego dłużniká nie winnie poprżyśiężonego GórnRozm F2.

2. Określić się, powiedzieć o sobie, że jest się kimś (1):

[przezwać się kim: Słusznie się Pan Kristus przezwał dobrym pasterzem, bo on jako dobry pasterz szukał błędnych owiec, które o swoim pasterzu namniej nie wiedziały. Kaz 87.]

cum inf „być” kim (1): [Chrystus] ſie ſam ná drugim mieyſcu przezwał być tym páſterzem/ á iż zna káżdą owiecżkę ſwoię po głoſie iey RejPos 168v.

Formacje współrdzenne cf ZWAĆ.