[zaloguj się]
[pdf]

PRZYPALAĆ (9) vb impf

W formach odmiennych i part pierwsze a pochylone.

Fleksja
indicativus
praes
sg
1 przypålåm
3 przypålå
praet
pl
3 subst przypålały
imperativus
pl
2 przypålåjcie

praes 1 sg przypålåm (7). ◊ [3 sg przypålå.] ◊ praet 3 pl subst przypålały (1). ◊ [imp 2 pl przypålåjcie.] ◊ part praes act przypålając (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w. s.v. przypalić.

1. Poddawać działaniu ognia lub rozżarzonej rzeczy; adurere Mącz, Calep; suburere, urere, uritare Calep (8): Aduro, Przipiekam/ przipalam/ prziżegam. Mącz 509a; Uro, Cremo, vel calore aut frigore laedo. – Przipaliam. Calep 1143b; Suburo, Leviter aduro – Przipaliam. Calep 1023b, 30a, 1143a.

przypalać komu [= sobie] co (1): GliczKsiąż B5v; [Byłá tá Pentezilea Krolewná iedná z onych niewiaſt walecżnych/ ktore ſobie pierśi dla łuku ciągnienia/ przypaláły HistTroj Kv].

a. Wypalać znamię ogniem (2): Inuro, Przipalam/ prziżegam/ cechuyę. Mącz 509a.
Zwrot: »przypalać cechę« (1): Tudiculo, Przibiyam/ przipalam cechę. Mącz 467d.
2. Wywoływać bardzo wysoką temperaturę, mocno ogrzewać (1): Gdyż żymnoſć wſzelka wybiela, iako gorączoſć przypalaiąc rumieni. GlabGad Ev; [Cresc 1571 187; A wrzekach wody przezroczisthę Do samego namułu prawię wisichały OD promienyow slonecznich ktore przipalały ŚwirPasiecz 270].
3. [Rozpalać ogień lub podsycać go, by nie zgasł:
Zwrot: »w piecu przypalać«: A wy tu, dzieci, w piecu przypalajcie, Nam społem wszytkiem myśl dobrą dziełajcie Otwin(?)Erot 124.]

Formacje współrdzenne cf PALIĆ.

Cf PRZYPALAJĄCY

LWil