[zaloguj się]
[pdf]

PRZYPOMIONĄĆ (54) vb pf

Pierwsze o jasne; -on- (8) MurzOrt (2), Mącz (5), KochJez, -ón- (2) OrzQuin, Oczko.

Fleksja
inf przypomionąć
praet
sg
1 m -m przypomionął
2 m -ś przypomionął
3 m przypomionął
impersonalis
praet przypomieni(o)no
participia
part praet act przypomionąwszy
inne formy
pass fut sg 3 - przypomionie się

inf przypomionąć (18). ◊ fut 1 sg przypomionę (21). ◊ 3 sg przypomienie (1). ◊ 3 pl przypomioną (2). ◊ praet 1 sg m -m przypomionął (4). ◊ 2 sg m -ś przypomionął (3). ◊ 3 sg m przypomionął (2). ◊ pass fut 3 sg przypomionie się (2). ◊ [impers praet przypomieni(o)no.] ◊ part praet act przypomionąwszy (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII(XVIII) w. s.v. przypomnieć.

Przywieść na pamięć, powiedzieć albo pomyśleć o tym, co było; wydobyć z pamięci, odświeżyć w pamięci, sięgnąć pamięcią w przeszłość; wrócić myślą do czegoś; meminisse Mącz; commonere Vulg [w tym: kogo, co (44)] (54): Przithem wivyedzyawſchi ſzye myanowycze ſkod poddanich naſchich v ſtaroſth pogranycznich y vſchamich poddanich wſchitky [szkody] przipyomyona LibLeg 11/160; RejPs 114; Przypomionę ieſztze drugie náuki Dyabelſkie y bluznierſtwá okrutne o Dominiku Mnichu/ ktore Gábryel Bárálet wáſz Dokthor y Káznodzieyá nápiſał KrowObr 145v, 159; Nemo quicquam de hac re vel huius rei meminit, Zaden tey rzeczy nie przipomionął/ álbo Nic o tym żaden nie mówił. Mącz 215a; Leviter unumquodque tangam, Z nienacká káżdey rzeczy tilko dotknę/ to yeſt przipomionę. Mącz 439c, 256c, 453c; RejPos 117; wſzákżeć wżdy niektore [świadectwa] z nich/ ktore mi teraz ná pámięć przyſzły/ przypomionę. CzechRozm 93v, 43, 45v, 78v, 148, 262; CzechEp 117, 146, 329, 423; Pióro puſzczę zá tobą/ á w którąś ſzedł ſtronę/ Rzéki/ ieźiorá/ dwory/ miáſtá przypomionę. KochJez B; [Wszakoż gdyż tak ta boża wola beła – czego bez wielkiego żalu naszego przypomionąć nie możemy – nie lza jeno to od Pana Boga skromnie przyjmować. ListyPol III 1551/176].

przypomionąć komu (4): LibLeg 7/34; Rzekł młodzyeniec/ muſzę kęs przypomionąć tobye/ Kiedyſcie wſpomináli/ iż ku ſwey oſobye/ [Bóg] Racżył ſtworzyć cżłowieká/ iużći thám oſobá/ Muśi być/ boć nikcżemni tákby byli obá. RejWiz 111; WujNT Iudae 5. Cf Fraza.

przypomionąć przed kim (1): Mógłbym tu przypomiónąć przed wámi/ zacné y święté ludźie/ którym ia ni w czym rowien ieſtem OrzQuin E3.

przypomionąć o czym (1): o cżym [o błędnych (zdaniem Czechowica) dowodach księdza Powodowskiego na bóstwo Chrystusa] ſię potym nieco przypomionie CzechEp 162.

przypomionąć gdzie (8): KrowObr 28v, 74v; Trzećia rzecż ieſt ktorą ſię nám też tu przypomionąć zdáło/ co zá ſpoſob ieſt tego ná przyrodzony ięzyk Polſki przekłádánia BibRadz *4; Mącz 443a; OrzQuin E3; CzechRozm 12; iż wiele dźiwnych rzecży ważyli ſię Papieżowie Rzymſcy/ walcżąc/ y walki przećiw ſpokoynym wzbudzáiąc/ y przećiw Pánom ſwym powſtáiąc etc. co ſię też będźie mogło ná ſwym mieyſcu przypomionąć CzechEp 336, 227.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: to (2); iż (3), zaimek pytajny (1), [jako]; [w antepozycji]] (4): LibLeg 7/34, 11/159v; Lecż to y ná krotce przypomionę cżegom iuż był zápomniał/ iż piſmo święte nie tych tylko zowie oycámi/ ktorzyby kogo z naſienia ſwego ſpłodźili/ ále też y ludźi ſtáre y vcżćiwe/ opiekuny/ náucżyćiele/ wodze wiáry/ y inſze vrząd iákowy ná ſobie noſzące CzechRozm 160; A chcę wam przypomionąć/ [...] iż Ieſus wybáwiwſzy lud z źiemie Egyptſkiey/ záſię te potráćił ktorzy nie wierzyli. WujNT Iudae 5; [iáko ſye człowiek krzeſciáńſki ſpráwowáć ma/ gdy w kſyążkach wáſſych czćie [...] o złym á niepobożnym żyćiu duchownych przełożonych/ kroćiuchno przypomionę ZebrzydOdpow Cc].

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia bliższego w zdaniu nadrzędnym (1): Przypomionę też tu pierwszego Bonifácyuſá Papieżá/ iákowy ſię rozboy ſtał w kośćiele miedzy kxiężą gdy ſie ten Bonifácyus Papieſtwá domagał KrowObr 28v.

Z przytoczeniem (1): Przeto tákowego pićia/ vżywáć ſye godźi/ (przypomiónę/ dobrze przepurgowſzy ćiáło) kiedy pierśi phlegmá zálęże Oczko 22v.

Fraza: »jako przypomionę (a. jakoś przypomionął), com przypomionął; jako się przypomionie« [w tym: komu (1)] (2:2;1): Iż oni ſtárſzy przodkowie ich [Żydow]/ lepiey o tym Iákobowym proroctwie (iákoś y ſam przypomionął) rozumieli/ y właſniey ie wykładáli niż teráźnieyſzy żydowie CzechRozm 167; ále iey [bożej mocy] niewiernicy bacżyć nie mogą: iáko ſie to záraz przypomionie. CzechRozm 185, 12, 203v; CzechEp 227.
Zwrot: »krotko (a. [krociuchno]), na krotce przypomionąć« [szyk zmienny] (2:1): KrowObr 37; Lecż niż ſię co o Ewánieliśćie Ianie powie/ trzebá pierwey nieco krotko Ianá Ponurzyćielá przypomionąć. CzechEp 303, 227; [ZebrzydOdpow Cc].
a. Przytoczyć lub omówić tekst [w tym: z czego = z jakiego tekstu (5)] (7): A wſzákoż cżáſu ſwego co będzye ſłuſznego/ Może ſie przypomionąć s piſmá práwdziwego. RejWiz 116; CzechRozm 117v; Gdźiebym też záraz Páwłá ś. opiſánie Antychriſtá 2.Teſſ.2 miał był wolą rozebráć/ y inſzych wiele mieyſc z Obiáwienia Ianowego przypomionąć/ tákże inſzych wielu ſtárych piſárzow CzechEp 422.

przypomionąć wedle kogo [= wedle czyjego tekstu] (1): To I.M. X⟨iądz⟩ K⟨anonik⟩ tylkoż wedle Mátheuſzá przypomionął: prawdźiwie ten był ſynem Bożym. CzechEp 307.

przypomionąć o czym (1): Gdyż to z inſzymi ſtárſzymi ſwoimi ſam [...] [ksiądz Powodowski] wyznawa/ iż krztu dźiećinnego w piſmie świętym wyráżonego nie máſz (o ktorym nápiſániu I.M. będźie ſię mogło co w wtorych kśiążkach przypomionąc [!]/ [...] CzechEp 57.

przypomionąć gdzie (1): CzechEp 57 cf przypomionąć o czym.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): ieſzcże to tylko z tegoż liſtu iego przypomionę/ cżymby záraz odpowiedź vſłyſzał X⟨iądz⟩ K⟨anonik⟩ ná ſwą obłędliwą dumę y glozę nie Chriſtyáńſką CzechEp 248.

Z przytoczeniem (1): CzechEp 307 cf przypomionąć wedle kogo.

Zwrot: »słowa przypomionąć« (1): Ale muſiſz rzec/ [...] iſz [...] ty koſztowne vbiory/ y inſze pánow tego świátá przyprawki/ dał naprzod Papieżowi Conſtántynus Ceſarz/ thák iákośćie to ſámi w wáſzych kxięgach właſnych nápiſáli/ z kthorych kxiąg niektore ſlowá tu przypomionę. KrowObr 27.
b. Zwrócić czyjąś uwagę na kogoś lub na coś, wspomnieć kogoś lub coś (7): GliczKsiąż M; A iákom ſkoro Iezuſá przypomionął y Meſyaſzem go názwał/ wnet ná tho vderzyli CzechRozm 68.

przypomionąć o co (1): O Koſchice [poseł] przipomienie. yako Zenowicz powiedzal, a dowie sye tes woley yey Mczi o rzeczach Kro: yey M: ktore bili na Koschiczach LibLeg 10/115v.

przypomionąć o kim (1): wſzákżem to tu/ mowiąc o rozmáitośći Bogow/ vmyſlnie też o Iezuſie Pánu przypomionął CzechRozm 9.

przypomionąć gdzie (1): gdźie i to ſnać trzeba przypomionąc/ że przed šię v przes kropki kładą na początku ſłów MurzOrt B3; [UstKościel 146v].

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): MurzOrt B3 cf przypomionąć gdzie.

Z połączeniem przytoczenia ze zdaniem dopełnieniowym (1): y toć ieſzcże Pan przypomionąć racżył: Iż chocia przyydzye kſiążę tego ſwiátá/ nie naydzie nic ſwego we mnie. RejPos 145v.

[Fraza: »jak wyszej przypomieniono«: Collecty albo poſpolite modlitwy/ y zwierſſykami/ de tempore/ y na święta/ przes rok wſſyſtek/ ktorych vżywać może na Mſſy wielkiei/ ranei y nieſporze iak wyſſei przypomieniono. UstKościel 146v.]
Zwrot: »krotce przypomionąć« (1): A co śię inſzych liter dotycze/ króm litery ſ ż/ żádná śię odmiana nie s ſtała/ Co téſz po przodku krotce przypomionąwſzy/ rzecz ſamę obaczyć chciéimy. MurzOrt B.

Formacje współrdzenne cf MNIMAĆ.

Cf PRZYPOMIENIONY

MC