Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: PRZYPUSZCZANY

Następne hasło: PRZYPUSZCZON »

PRZYPUSZCZENIE (12) sb n

Oba e jasne.

Fleksja

	sg
N	przypuszczeni(e)
A	przypuszczenie
L	przypuszczeniu

sg N przypuszczeni(e) (11). ◊ [A przypuszczenie.] ◊ L przypuszczeniu (1).

Sł stp notuje, Cn s.v. przypustne, Linde XVIII w. w innym znaczeniu s.v. przypuścić.

Znaczenia

1. Zdanie się na coś (5)
2. Umieszczenie, złożenie (1)
3. Pozwolenie na wejście, zbliżenie się (4)
- Przen (1)
- a. Skojarzenie płciowe (o zwierzętach) (3)
4. [Wyrażenie: »szturmu przypuszczenie« = zaatakowanie]
*** Bez wystarczającego kontekstu (2)

1. Zdanie się na coś [na co] (5): Iż pokorne ná łáſkę przypuſzcżenie/ miłoſierdzia doſtępuie. LubPs B6 marg; Przypuſzcżenye ná ſwięte miłoſierdzie páńſkie. LubPs ddv marg, I3v marg; Fideicommissum – Na moie wiare przipuſzczenie. Calep 418a.

przypuszczenie czego (1): Compromissum – Przipuſzczenie, ſprawij ze dwu ſtron, na rozſądek debrego [!], pod przepądkie^m ząkładu tego ktoribij na decreczie nieprzeſtał. Calep 229b.

2. Umieszczenie, złożenie [do czego] (1): [prosili] áby záraz po przypuſczeniu [soli] do Komór [...] byli powinni Piſárze ſolni przywieźienié ſoli téy do Komory publikowáć y obwołáć ná mieyſcách iáwnych SarnStat 390.

3. Pozwolenie na wejście, zbliżenie się; introitus Cn (4):

[przypuszczenie w co: Tám [na prom Charona przez Styks] zewſząd wielka ćiżbá kbrzegu ſie ſypáłá/ [...] Piérwſzy ſtoiąc prośili w łodź o przypuſczenie [stabant orantes primi transmittere cursum VI 313] VergKoch 161.]

Przen (1):

Wyrażenie: »[czego] do serca przypuszczenie« (1): zbytnie miłośći do ſercá przypuſzcżenie/ oſzukiwa cżęſtokroć zdánie náſze GórnDworz C4.

a. Skojarzenie płciowe (o zwierzętach) [w tym: czego (żywotne) (2)] (3): Admissura – Przipuſzczenie bidła. [...] Tempus, et actio ipsa, qua mariti gregum admituntur ad coitum Calep 25b.

przypuszczenie do czego [w tym: żywotne (1)] (2): Przeto gdy napierwſze przypuſſczenie do owiec bywáło/ kładł Iakob rozgi do koryth w wodę przed oczy Baránow y owiec áby zápátrzáiąc ſie ná nie poczynáły. Leop Gen 30/41; Admissura, Przipuſzczenie kóniá álbo byká do ſtádá. Mącz 225c.

4. [Wyrażenie: »szturmu przypuszczenie« = zaatakowanie: Wołochowie Bar oblegali we czwartek po mięsopuściech i k szturmu do miasta nie do zamku beli przypuścieli, tedy w tym szturmu przypuszczeniu Wołochow przez sto beło zabitych przez nasze s miasta. ListyPol II 1550/456.]

*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Admissio, Przipuſzczenie/ dozwolenie. Mącz 225c; Commissio, Poliecenie/ przipuſzczenie. Mącz 225d.

Cf NIEPRZYPUSZCZENIE, PRZYPUŚCIĆ

DDJ