[zaloguj się]
[pdf]

BENEDYKT (175) sb m

benedykt (162), Benedyktus (13) [tylko w n–pers]; benedykt : Benedyktus KrowObr (22 : 2), BielKron (50 : 11).

-dy- (103), -di- (72); -kt- (126), -et- (49).

Oba e jasne.

Fleksja
sg pl
N benedykt, Benedyktus benedyktowie
G Benedykta, benedyktu Benedykt(o)w
D Benedyktowi
A Benedykta, benedykt
I Benedykt(e)m
L Benedykcie, Benedyktu
V benedykcie

sg N benedykt, Benedyktus (91). ◊ G Benedykta (44), benedyktu SienLek (2). ◊ D Benedyktowi (7). ◊ A Benedykta (17), benedykt (1) FalZioł. ◊ I Benedykt(e)m (4). ◊ L Benedykcie (3) SkarŻyw, CzechEp, LatHar; Benedyktu (1) KrowObr. ◊ V benedykcie (3). ◊ pl N benedyktowie (1). ◊ G Benedykt(o)w (1).

Sł stp, Cn notuje w znacz. 3, Linde XVI – XVIII w.

1. n–pers (168): PatKaz III 112; RejRozpr Cv; KrowObr 34, 35v, 38 [2 r.], 39v [5 r.], 66v (22); Goski A7; OrzRozm D2v; BEnedyktus dzyewiąty rodem Tuſkus/ był ná Papieſtwie dzyeſięć lat BielKron 176v; Ieſt też tám klaſztor s. Benedyktá zakonnikow BielKron 293, 163 [3 r.], 163v [2 r.], 167, 167v, 171v [2 r.] (61); RejAp 110v [2 r.], 165v; WujJud 144v, 211; Był tám niedáleko klaſztor ieden/ w ktorym gdy ſtárſzy vmárł/ bieżeli wſzyſcy mniſzy do S. Benedictá: áby ich przełożonym zoſtał. SkarŻyw 249, 180, 200, 248 [2 r.], 249. [6 r.], 250 [10 r.] (62); StryjKron 320, 457 [2 r.]; CzechEp [412] [3 r.]; ále ſię tego od Papieżow Rzymſkich vcżyli/ [...] Sergiuſow/ Bonifácyuſow/ Benedyktow: ći záś od przodkow ReszPrz 29; PaprUp O; Z Ianem Chrzcżącym dni vbywa/ Z Rodzenim Páńſkim przybywa. Benedykt dzień rowna z nocą LatHar ++7, [++2], 174, 449, 512; WujNT 690.
2. W polemikach religijnych o członku zakonu św. Benedykta (2): I co ieſt inſzego wyrzec ſie Páná Iezu Kryſtá y záprzeć ſie imienia iego/ iedno ſie niezwáć od Kryſtuſá krześćijáninem/ ále ſie zwáć [...] od Benedykta Benedyktowie? KrowObr 138; Nie chłubże ſie też tym kſięże Dominiku albo kſięże Benedikcie ábyś iedno ty ſam był kápłanem Páńſkim iżći pleſz przegolono RejAp [169].
3. bot. Geum urbanum L. (Rost); roślina lekarska, kuklik; caryophyllata Cn (5): VRzeſnia mieſiącza nie kielo kęſow chleba mlekiem polanego rano przed iedłem zieſć, [...] W napoiu ſwym miey/ ſtarcżek/ Benedykt. FalZioł V 48; Ná wſzelki zły ſadzéł [!] a owſzem czczy/ nátłucz biedrzeńcu/ benediktu/ rzepiku zárowno/ á ćiáſto przykłáday na wrzody SienLek 127v; Benedykt/ Caryophillata SienLek 200v, 127, X.

Cf BENEDYKTA, BENEDYKTYN

BZ