Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: BLUSZCZOWKA

Następne hasło: BLUSZCZYK »

BLUSZCZOWY (18) ai

bluszczowy (16), bluszczow (2); bluszczowy SienLek (5), KochFr, Calep, WysKaz (2); bluszczowy : bluszczow FalZioł (7 : 2).

bluszczow-; bluszczow z tekstu nie oznaczającego ó.

Fleksja

sg
m	N	bluszczowy, bluszczow	f	N		n	N	bluszczow(e)
	G	bluszczow(e)go		G	bluszczow(e)j		G
	D	bluszczow(e)mu		D			D
	A	blusz		A			A
	I	bluszczowym		I			I

sg m N (attrib) bluszczowy (3), bluszczow (2). ◊ G bluszczow(e)go (5). ◊ D bluszczow(e)mu (2). ◊ A blusz (2). ◊ I bluszczowym (1). ◊ f G bluszczow(e)j (1). ◊ n N bluszczow(e) (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w.

Znaczenia

Przymiotnik od „bluszcz” (18)

Przymiotnik od „bluszcz”; hederaceus Cn, Calep (18): Też ſok bluſzcżow ciepło wpuſzcżony w nozdrze/ cżyſci głowę y boleſć iey vſmierza FalZioł I 48b; Też liſcie Bluſzcżowe w wodzie vwarzone/ á ona woda pita poranu kielko razow/ żołthą niemocz oddala. FalZioł I 48b, I 47d, 48a, 48b, 48d, 106b, 106c; Gdy ſye żołądek nádyma/ tedy [...] weźmi pieprzu poł łothá/ prochu z bluſzczowego korzenia czwierc łotá SienLek 96v, 64v, 66 [2 r.], 70v; Hederaceus ‒ Bluſzczowi. Calep 474a; Lecż gdy tákże z woley Bożey przyſzedł robak y vgryzł korzeń/ y natychmiaſt vſchło drzewko ono Bluſzcżowe. WysKaz 1, 1.

W charakterystycznych połączeniach: bluszczowe (-y) drzewko, korzeń, list (6), sok (6).

Wyrażenie: »wieniec bluszczowy«: Dobry wieniec bluſczowy: nád wſzytko multánki/ Kiedy graſz/ Wędá/ w leśie/ zábywáiąc Hánki. KochFr 69.

Zestawienie: »wodka bluszczowa«: kiedi kto rzezanie wiewa [lege: miewa] przy puſzcaniu moczu. NAprzod/ wezmi wodki piotruſzcżaney/ wodki bluſzcżowej FalZioł II 18a.