[zaloguj się]
[pdf]

BURSA (17) sb f

Fleksja
sg pl
N bursa bursy
G burs
A bursę
L bursie bursåch

sg N bursa (8). ◊ A bursę (2). ◊ L bursie (3). ◊ pl N bursy (1). ◊ G burs (1). ◊ L bursåch (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

1. Internat, wspólne miejsce zamieszkania uczącej się młodzieży; contubernium, convictus Cn (8): LibLeg 11/93; Ale yákoſzby to było/ wſſák żaden nye może ſie náuki wyucżyć/ á wyęc práwie do smyerći w ſzkole ma przemyęſzkáwáć? wyęc w Burſach látá ſwe ſtráwić? GliczKsiąż N2.
Zestawienia: »bursa Jeruzalem« = bursa fundacji Oleśnickich, zwana Jerozolimską (2): BielKron 393v; Potym go dał do Krákowá/ y był rok w burſie Ieruzalem RejZwierc 274.

»bursa Jurystarum« = bursa fundacji Długosza, zwana Jurystarum: Then [Długosz] Burſę Iuryſtarum w Krákowie zmurowáć dał. BielKron 396v.

Szeregi: »bursa a kolegijum«: á ono pełno Burſy y Kollegia ſą Krákowſkie godnych ludźi OrzRozm O4v.

»szkoła a (albo) bursa«: (2): ále też y wſámych myeſcyech ſámiſz myeſſcżánye nád zwycżáy á porządek w vcżenyu dzyatek/ ſſukáyą ſobye inſſych ſzkoł á burs ná vcżenye ſwych dzyatek. GliczKsiąż K3v, N2.

2. Bractwo, cech; towarzystwo; contubernium, tribus Mącz; sodalitas Calep (7): Remigium, Woyźbá/ Robienie wiosłem/ Też towarziſtwo burſá á bráctwo tych którzy wiosłámi robią ná wielkich łodziách. Mącz 351d, 64a, 358b, 437c, 464a; Sodalitas – Towarziſtwo, wierną burſa. Calep 987b; KlonWor 43.
3. Rota, oddział złożony z dziesięciu żołnierzy; manipulus Mącz (2): Manipulus etiam, Burſá/ Rotá Dźieſiątek żołnierzów. Mącz 208a, 208a.
4. [Mieszek, worek: [św. Klara] Chora będąc w ćięſzkiey niemocy ſwey/ przędłá ſubtelniuchne nići/ y tkáłá korporały/ w burſy ie drogie á koſztowne kłádąc/ y do bliſkich wſzędźie kośćiołow rozſyłáiąc. (marg) Korporały y burſy ná nie cżyniłá. (–) SkarŻyw 727; Co lepſzego chudemu nędznikowi/ iáko gdy mu wielki pan [Jezus] mowi: Złożmy ſię do iedney burſy/ á mieſzkaymy z ſobą. ia dam co mam/ á ty też day co maſz. A on nie ma iedno ieden ſzeląg/ y kłádźie go do burſy: á pan wielki kłádźie po kilá/ kroć ſto tyśięcy złotych SkarKaz 546.]

Synonimy: 2. bractwo, cech, rota, towarzystwo; 3. rota.

KN