[zaloguj się]
[pdf]

DOPIRKOŻ (6) pt

dopirkoż (5), dopierkoż (1); dopirkoż RejPos, HistLan (4); dopierkoż BibRadz.

Teksty nie oznaczają ó oraz é; pierwsze o jasne.

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów; błędnie: dopierko).

1. Dodatkowy wyznacznik uwydatniający wskazuje, że czynność nastąpiła zbyt późno lub po pewnym czasie i wyróżnia związany z nim składnik (lub wypowiedzenie) jako najwcześniejszy możliwy termin albo nieodzowny warunek nastąpienia faktu, o którym jest mowa w wypowiedzeniu: nie wcześniej, nie prędzej niż (2):
a. Przy okoliczniku miejsca (1):

Połączenie: »tam dopirkoż« (1): Bo też thám dopirkoż w onych Licemiernikoch/ á w onych Miſtrzoch náucżonych w zakonie/ nawiętſze ſie okrucieńſtwá zácżęły/ przećiwko ſwiętey á zbáwienney náuce iego. RejPos 21v.

b. Przy zdaniu okolicznikowym czasowym (1): Teraz gdym ſię iuż z ſtárzálá Pan też moy ieſt ſtáry/ y dopierkoſzbym roſkoſzy vżywáć miáłá? [Postquam consenui, et dominus meus vetulus est, voluptati operam dabo? Vulg] BibRadz Gen 18/12.
2. Partykuła emfatyczna potęgująca zabarwienie uczuciowe wypowiedzenia (4): Ktorą [skrzynię ze skarbami] gdy vyrzą dzieći dopirkoſz ſie miecą/ A k iego ſłużbam dobrze s ſkory nie wylecą. HistLan D3v, Fv.

Połączenia: »tu dopirkoż« (1): Tám widząc dziewká iż ſie od niey ociec bierze/ Tu dopirkoſz pilnośći przykłáda w tey mierze/ Iákoby go w domu ſwym mogłá pohámowáć HistLan C4.

»dopirkoż tym więcej« (1): Tám ſtárzec gdy vſłyſzał iż ktoś v drzwi ſzepce/ [...] Dopirkoż iął tym więcey trząść onemi worki HistLan C2v.

Cf DOPIRKO

BC