« Poprzednie hasło: ALIMENTUM | Następne hasło: ALIŻ » |
ALIŚCI (87) cn i pt
cn (68), pt (19).
aliści (83), aliżci (4); aliści OpecŻyw, RejKup, RejFig (2), RejZwierz (3), RejAp (3), StryjWjaz, CzechEp (3), NiemObr, KlonŻal, WerGośc (4), PudłFr (4), OrzJan (3), RybGęśli, WujNT (3), PowodPr (4), GosłCast, KlonWor; aliśći : aliżci RejWiz (1 : 1), RejPos (2 : 1), RejZwierc (23 : 1), CzechRozm (20 : 1).
a jasne.
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
I. Spójnik (68):
1. Przeciwstawny; ale oto, a tu, a tymczasem (45): Vmilknelo też ſumnienie Czo my czynylo trapienie. [...] Czart tez iuż zdaleka ſtoy Alyſczy kxiadz znowu broy. RejKup I; RejWiz 35; RejFig Cc8; RejZwierz 126, 127, 137; RejAp 26, 149v; RejPos 59v, 301, 306v; Więc mu ſie tu záchce ſpiewáć/ áliśći iáko cielę rycży. Więc mu ſie záchce w thanek/ áliśći ſie ſliza iáko kozieł po ledzie. Więcz mu ſie záchcze miłowáć/ áliśći drzemie álbo vſnie ná ſtole. RejZwierc 62, 44, 65v, 105, 114, 169v (17); rzkomo do Bogá/ do Moyżeſzá/ y do zakonu/ ludzi wieść chćieli: áliśći y tám wſzyſtko porzućiwſzy/ do ſámego ſie kámiennego przykazánia przywiązáli. CzechRozm A5v, 15, 80v, 146v, 149, 172v; CzechEp 170, 182; PudłFr 65; [konie] Krotko poſzedſzy dobrze/ áliśći pocżuią Woźnicę nieſpráwnego: Z drogi vſtępuią. RybGęśli Cv; OrzJan 30, 31; Záhámowawſzy Iuriſdicią/ mieli iednymże práwem nápráwić rząd y ſpráwiedliwość poſpolitego zgorſzenia. Aliśći bez wſzelkiego karánia zoſtáły/ y owſzem ſie ſpoſpolitowáły/ cżáry/ guſłá PowodPr 24, 7, 65, 74; GosłCast 23.
2. Wynikowy; a oto, więc (18): Rownie iáko owi czo rozwadzáią/ więc nie pocżną rozwadzáć áż do kordow przydą. Aliśći ręká wiśi/ áno było lepiey pocżątkom zábiegáć RejZwierc 134, 80; A ták tym Bog nie ieſt/ Otoſz w nim/ áni prawdy/ áni żywotá/ áni drogi do Niebá nie mamy. Aliśći nic ponim. CzechRozm 64v, 26v, 29, 57, 157v, 237v (14); KlonŻal A2; KlonWor 27.
3. Łączny, uwydatniający dodatkowo bezpośrednie następstwo czasowe wprowadzanego wypowiedzenia; a już, a wnet, a zaraz (5): CzechRozm 140; OrzJan 43; Gdy kufel pełny w ręku/ á w nim z potrzéb grzanek: Dopiwſzy go/ zágrayże/ moy dudaſzku/ w tanek. Aliśći z źimy láto: áliśći biéśiádá PudłFr 64; A to ſię sſtáło po trzy kroć: y záſię wſzytko wćiągniono do niebá. Aliśći nátychmiaſt trzey mężowie przyſtąpili ku domowi w ktorymem był WujNTAct 11/11.
II. Partykuła deiktyczna; oto (19): a tako radzątz ſie tzo by s tym dzialatz miala ij pozrzala ku miaſtu/ aliſci drugá rota niemalá k nim ſie z miaſta przybliżá OpecŻyw 154; RejWiz 166; RejFig B2v; Podź á pátrzay: y vyrzałem. Aliſći koń blády/ á ten co ná nim ſiedział/ imię iemu ſmierć RejAp 58; RejZwierc 19v, 61v [2 r.], 97, 103; A gdy miedzy Lobzowem y Bronowicámi/ Ty pocżty sſzykowáne/ ták były vffámi. Práwie iż bliſko Bálic/ áliśći Krol iedzie StryjWjaz B4; CzechEp 371; NiemObr 135; WerGośc 235 [4 r.]; PudłFr 49; A gdy pilnie pátrzáli zá nim do niebá idącym: áliśći dwá mężowie ſtánęli przy nich WujNT Act 1/10, Apoc 6/12.
MB