![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
| « Poprzednie hasło: [HAMOWNIK] | Następne hasło: HAMUJĄC » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
HAMOWNY (3) ai
a jasne; o prawdopodobnie jasne (tak w hamować).
Fleksja
| sg | ||
|---|---|---|
| m | A | hamown(e)go |
| I | hamownym | |
| pl | ||
|---|---|---|
| G | hamownych | |
sg m A hamown(e)go (1). ◊ I hamownym (1). ◊ pl G hamownych (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów).
Znaczenia
Powściągliwy, umiarkowany (3): Inych było ná ſwiecie bárzo wiele/ ktorzy z vmyſłu/ á z dobrey woley/ chciwość w ſobie tłumili: nie z muſu/ áni przed ſromem/ iáko białegłowy: bo czo ieſt tych hámownych białychgłow ná ſwiecie/ máło nie wſzythkie/ boiaźń/ ábo wſtyd ná wodzy trzyma GórnDworz Aav; Sromáć by ſie miał zá ſwe pioro/ kto Xenocratá wtey mierze [w miłości] ſpomina iáko hámownego GórnDworz Aa8.
Wyrażenie: »hamowny w mowie« (1): Vmieięthność thedy Ricerſkiego práwá/ wielki w tey mierze pożytek dworzáninowi przynieſie/ y vcżyni go hámownym/ y oſtrożnym w mowie. GórnDworz E2v.
Szeregi »hamowny i ostrożny« (1): GórnDworz E2v cf Wyrażenie.
Synonimy: ostrożny, powściągliwy, umiarkowany.
Cf NIEHAMOWNY
BZ