[zaloguj się]
[pdf]

JEDNOCZYĆ (12) vb impf

e oraz o jasne.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
2 jednoczycie
3 jednoczy
conditionalis
sg
3 m by jednoczył

praes 3 sg jednoczy (10). ◊ 2 pl jednoczycie (1). ◊ con 3 sg m by jednoczył (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII(XVIII) w.

1. Łączyć w zgodną całość, wspólnotę, doprowadzać do jedności; coniungere Vulg, Cn; adunare, coadunare, redigere in unum Cn [w tym: kogo (7), co (4)] (11): [Chrystus] miedzy Máieſtatem Bożym á miedzy ludzkim rodzáiem w poſrzodku nas iednocży SarnUzn F4; ActReg 29.

jednoczyć komu czym (1): BiałKat 281 cf »złączać, jednoczyć«.

jednoczyć z kim (5): KarnNap D3v; Bo ſámá wiárá (ieſli kniey nádźieiá y miłość nieprzyſtąpi) ani nas doſtátecżnie iednocży z Pánem Chriſtuſem/ áni cżyni żywym cżłonkiem ćiáłá iego. WujJud 101; SkarŻyw 91; Po nim Iágełło Litwę iednoczy z Polaki KochProp 9; WujNT Yyyyyv.

Szeregi: »jednoczyć a (i) spajać« (2): Leop B2; A ten pokarm naświętſzy nie iedno ćię z Pánem Chriſtuſem iáko z głową twoią iednocży y ſpaia/ ále też y ze wſzyſtkiemi świętymi iego KarnNap D3v.

»jednoczyć, zgromadzać« (1): Oná [miłość] żywioły iednocży/ [...] Oná rzecży roſproſzone zgromadza GórnDworz Mm6v.

»złączać, jednoczyć« (1): [Chrystus] właſnym ćiáłem nas karmi: tymże nas ſobie złącza/ tym nas ſobie iednoczy. BiałKat 281.

a. Gromadzić, przyłączać [co do czego] (1): Biádá wam ktorzy iednocżyćie dom do domu/ y rolą do roli przyłączacie/ aż do ſámey gránice [qui coniungitis domum ad domum et agrum agro copulatis Vulg Is 5/8]. PowodPr 71.
2. Łagodzić, uspokajać [co] (1):
Wyrażenie: »roznice jednoczyć a uspokoić« (1): trzebá tu iednemu być coby thy roznice/ ktorych záwżdy doſyć/ iednocżył á vſpokoił/ zwłáſzcźa ty záburzenia chłopskie BielKron 209v.

Formacje współrdzenne: przyjednoczyć, zjednoczyć; zjednaczać, zjednoczać; jednocić, zjednocić,

Synonimy: 1. spajać, zgromadzać, złączać; 2. spokoić.

Cf JEDNOCZĄCY

LW