[zaloguj się]
[pdf]

KALENDARZ (24) sb m

kalendarz (23), kolendarz (1) LudWieś.

-rz (23), -rs (1).

Pierwsze a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie), drugie pochylone; -e- (5), -e- (1); -e- : -é- Oczko (2 : 1); tekst nie oznacza ó.

Fleksja
sg pl
N kalendårz
G kalendårza kalendårz(o)w
A kalendårz
I kalendårz(e)m
L kalendårzu kalendårz(e)ch, kolendårz(o)ch

sg N kalendårz (6). ◊ G kalendårza (3). ◊ A kalendårz (2). ◊ I kalendårz(e)m (1). ◊ L kalendårzu (3). ◊ pl G kalendårz(o)w (2). ◊ L kalendårz(e)ch (1) FalZioł, kolendårz(o)ch (1) LudWieś.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

Spis dni w roku sporządzony według kolejności miesięcy, z zaznaczeniem świąt, spisem imion świętych; calendarium, fasti Mącz, Cn; indicia Calep (24): Bo wiera y naſzy tatuſiowie [...] w ſwych kolendarzoch y łachmaniech po ty lata zbłądzili/ á będzieli tak długo trwało/ tedy hayno o ſwętym Michale/ będzie wielką noc LudWieś ktv; Piſał theż Kálendarz według biegu niebieſkiego. BielKron 98v; Fasti, Kálendarz z którego ſwięte dni od robotnych albo powſzednich łączimy. Też kiedy ſą dni ſądne á kiedi nie/ álbo też Roczne xięgi/ w których wſziſtki wſtawy ſwiąt Ceremoniey/ Obchodów koſcielnych y ſądow Ią ogárnione. Mącz 118d; Oczko 30 [2 r.], 30v; Calep 409b; LatHar +12v, ++8, 749 [2 r.]; Bo święty Woyćiech teraz po popráwieniu Kalendarzá rániéy bywa dźieśiąćią dni, niż piérwéy kiedy ten Státut piſano. SarnStat 1278; SkarKaz 277b, Ooooc; Lichwiarz domá ſiedzęcy iákoć krotko powiem Nic nie robi/ tylko nád Kálendarzem śiedźi: Kiedy Przyidźie iego cżás/ pewnie ćię náwiedźi. KlonWor 77.
Zwrot: »wymazać z kalendarza« = znieść, unieważnić (2): Nowowierniey dziśieyſzy/ wymázáli z kálendarzow ſwoich naprzednieyſze święto W niebo wzięćia Pánny błogoſłáwioney. WujNT 397, Yyyyy4v.
Wyrażenia:»kalendarz kościelny« (1): vżyway beſpiecżnie/ á nabożnie tych niżey położonych modlitw/ ktore ták ſą rozſádzone/ iáko w Kálendarzu Kośćielnym idą. LatHar 331.

»kalendarz roczny« [szyk 1 : 1] (2): OPuśćiły ſię w Roeżnym Kálendarzu vmyślnie rzecży niektore LatHar + 12v, +12v.

»kalendarz świętych« (1): Papież [...] kánonizował to ieſt opowiedział być vwielbionego od Bogá S. Stániſłáwá [...] y wpiſał w kálendarz ſwiętych BielKron 362v.

Szereg: »kalendarz, (a) minucyje« (2): á temu to pocztu dni rozumiey, tak porządnie cżtąc, iako dniowie rozdzieleny ſą ku mieſiączom w kalendarzech á w minucijach FalZioł V 46; Mącz 31c.
Przen: Przeciąg życia (1): Abowiem bychmy ſie tego kiedy náucżyli dobrze żyć/ [...] iużbychmy ſie náucżyli wſzytkiego dobrego [...]. Iuż y dobrze vmrzeć nie trzebáby ſie vcżyć/ wſzytkoby ſie iuż tám w tym kálendarzu nálázło/ co iedno dobrym ſłuſznie ma być zwano. RejZwierc 158v.

MM