[zaloguj się]

KOCZKODAN (16) sb m

koczkodan (14), koczkodam (2); koczkodan RejWiz, BielKron (2), BielSat, BudBib, CzechRozm, CzechEp (3), CzechEpPOrz, BielRozm, KmitaSpit (3); koczkodam Calep (2).

Teksty nie oznaczają ó (Cn oba o jasne). ◊ -ån. ◊ -ån- (9), -an- (1) CzechRozm.

Fleksja
sg pl
N koczkodan koczkodåni, koczkodån(o)wie
G koczkodån(o)w
D koczkodån(o)m
I koczkodån(e)m koczkodånami, koczkodåny
L koczkodånie

sg N koczkodan (6).I koczkodån(e)m (3).L koczkodånie (1).pl N koczkodåni (1) BielKron, koczkodån(o)wie (1) CzechRozm.G koczkodån(o)w (1).D koczkodån(o)m (1).I koczkodånami (1) BudBib, koczkodåny (1) RejWiz.

stp brak, Cn notuje, Linde XVIIXVIII w.

zool. Małpa z rodziny wąskonosych (Cercopithecidae); tu także jakakolwiek małpa; simia Calep; celphus, cepus, cercopithus, simia caudata Cn (16): Spotykáć ſię będą dzikie zwierzętá z kocżkodanámi [cum felibus (marg) cum ululis (–)] BudBib Is 34/14; KmitaSpit B2.

W połączeniach szeregowych (2): s tąd że ſie dźiwow morſkioh y leśnych nápłodźiło ná ſwiećie/ ktore ſą podobne nieiák cżłowiekowi: iáko Małpy/ Kocżkodani/ mniſzy morſcy/ Centary/ Monokuli/ Arpigie/ Wielonodzy BielKron 462v, 36v.

W porownaniach (7): A potym ie iáko chcą ná łáńcuſzkoch wodzą/ A iáko s Kocżkodany ná dziw z nimi chodzą. RejWiz 47v; BielSat D; chćieli też w nim iáko Kocżkodánowie náſláduią ludźi Páná Iezuſá náſládowáć CzechRozm 220; Niechże tedy przeſtaną xęża Papieſcy tymi przykłády mordow ſwych tyrańſkich bronić/ gdyż im ták wiele ſłużą iáko Kocżkodanom ſpráwy ludzkie/ ktorych pod cżás náſláduią. CzechEp 52; BielRozm 24; Resimus ‒ Noſmaiaczi kugorze nakrziwioni iako koczkodam. Calep 917a; KmitaSpit C2v.

Szereg: »koczkodan, (i) małpa (a. małpię)« [szyk 1 : 1] (2): Calep 980b; Wiedźiono przy nim zmyślnych máłpiąt dwoie potym/ Y dwoie kocżkodanow ná łáncuſzku złotym KmitaSpit A4. [Ponadto w Połączenia szeregowym 1 r.].
a. W funkcji wyzwiska (3):

W połączeniach szeregowych (3): Y o Marćiná ſię X.K. gniewáć/ y mnie Kocżkodanem y morſkim kotem Marćinkiem po żakowſką [!]/ ábo po dźiećińſku/ názywáć niewiem ieſli przyſtało CzechEp 82, 96; beſtyą/ świnią dziką/ kocżkodanem/ morſkim kotem/ niemotą/ mięſzáńcem Szląſkim/ Cżeſkim/ Cygáńſkim/ á inſzych wſzytkich zbiegámi y tułakámi y niewiedzieć iáko: miáſto zbićia rzecży iego ſłowem Bożym/ przezywa. CzechEpPOrz *3v.

MM