Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [KOMMISERACYJA]

Następne hasło: KOMMISSARZ »

KOMMISSARSKI (35) ai

k- (27), c- (8); -mm- (32), -m- (3); -iſſ-,-iſs-, -ISS- (32) -iſ- (3)

o oraz a jasne.

Fleksja

sg
m	N	kommissarski	f	N	kommissarskå	n	N	kommissarskié
	G	kommissarskiégo		G	kommissarski(e)j		G	kommissarskiégo
	A	kommissarski		A	kommissarską		A
	I	kommissarskim		I	kommissarską		I
	L			L			L	kommissarskim

pl
N	subst	kommissarskié
G		kommissarskich
D		kommissarskim
A	subst	kommissarskié
I	m	kommissarskiémi
L		kommissarskich

sg m N kommissarski (1). ◊ G kommissarskiégo (3). ◊ A kommissarski (3). ◊ I kommissarskim (1). ◊ f N kommissarskå (1). ◊ G kommissarski(e)j (1). ◊ A kommissarską (1) [zapis: -am]. ◊ I kommissarską (1). ◊ n N kommissarskié (2); -é (1), -(e) (1). ◊ G kommissarskiégo (4); -égo (2), -ego (1) SarnStat (2 : 1), -(e)go (1). ◊ L kommissarskim (1). ◊ pl N subst kommissarskié (4); -é (3), -(e) (1). ◊ G kommissarskich (3). ◊ D kommissarskim (1). ◊ A subst kommissarskié (1). ◊ I m kommissarskiémi (2). ◊ L kommissarskich (5).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

Znaczenia

Przymiotmk od „kommisarz” (35)

Przymiotmk od „kommisarz”; commissarialis, commissarius JanStat; recuperatorius Cn (35):

Wyrażenie: »kommissarska osoba« = komissarz (1): Kommiſsárſkich oſób vbeſpieczenié SarnStat 1309.

a. Dokonany, sprawowany przez komisarza (24): vedlia spravy Commiſarskiey niektore liſty podnieſiemy a niektore vmiarkvyemy ComCrac 13; mvſzyelyſzmi ſkaſzn Com^miſſarſkam decretem naſchem poczwyerdzycz. LibLeg 11/159; W MAZOWSZV nie tylko ná gránicách Kommiſſárſkich od Króleſtwá, ále y ná dźiedźicznych, ſtárców y świádków pilno vżywáią SarnStat 470, 467, 474, 840, 846, 847, 1153.

W charakterystyczych połączeniach: granica kommissarska(-i, -e) (3), innotesceneyja (2), rozgraniczenie, skaźń, sprawa, zapis.

Zestawienia: »akt kommissarski« (2): Ktoby cztérzy Niedźiele przed Aktem Kommiſſárſkim, ábo po akćie náiechał, tákiégo zuchwálſtwo ono zá Crimen laeſae Maieſtatis poczytano. SarnStat 845, 6.

»list kommissarski« (3): UstPraw I2v [2 r.]; WOlno káżdému niech będźie liſty Kommiſsárſkié [literas commissariorum JanStat 411] ná gránice do kśiąg Káncelláriiéy náſzéy wwodźić SarnStat 845.

»sąd kommissarski« = sąd powołany do rozstrzygania spraw specjalnych; iudicium commissariorum JanStat (10): ComCrac 17v [2 r.]; pytam ćię możeli Krol vczynić doſyć Sądom Mieſckim/ Grockim/ Komiſárſkim/ Podkomorſkim/ Ziemſkim/ Wiecowym/ y też ſwym Krolewſkim właſnym/ ſądząc wſzytkę Polſkę/ Ruś/ Pruſy/ Mázowſze/ Litwę ná Seymie dwá dni w tydźień tylko OrzRozm Tv; O krewnośći z ſtrony ſpadków nie ſąd Kommiſſárſki, ále ſąd Ziemſki ſądzi. SarnStat 596, 43, 742, 850, 855, 869, 875.

b. Będący w dyspozycji komisarza (1):

Zestawienie: »pieczęć kommissarska« (1): w których liśćiéch gdy Kommiſsia y Mándat náſz będźie włożón/ y pieczęći Kommiſsárſkié [sigilla commissariorum JanStat 411] będą przyłożoné/ tedy máią mieć moc wieczną SarnStat 844.

c. Dotyczący komisarzy, którego obiektem są komisarze (5):

Zestawienie: »prawo kommissarskie« [szyk 4 : 1] (5): IEDENASTE KSIĘGI: W KTORYCH SYE PRAWO KOMMISSARSKIE, Y POSTĘPEK IEGO PORZĄDKIEM SWYM ZAMYKA. SarnStat 835, 5, 836, 838 żp, 1309.

d. Wchodzi w skład derywatów kompleksowych od zestawienia: »sąd kommissarski« (4): i vedlia tego poſliedniego ſtatutu mayą bycz ſądzone wſſytki rzeczy ziemſkie Grodſkie y Commiſſarſkie ComCrac 17v; Około Kommiſſárſkiégo zgwałcenia. SarnStat 845; A pozwy Ziemſkiémi/ Grodzkiémi/ Podkomorſkiémi/ Kommiſsárſkiémi/ o káżdą rzecz máią bydź nie dálſzé dawáné tylko oczywiśćie zá dwie niedźieli SarnStat 875, 875.

ZZa