[zaloguj się]
[pdf]

KRASIĆ (12) vb impf

a pochylone (w tym 2 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf kråsić
indicativus
praes
sg pl
3 kråsi kråszą
praet
sg
3 m kråsił

inf kråsić (3). ◊ praes 3 sg kråsi (7). ◊ 3 pl kråszą (1). ◊ praet 3 sg m kråsił (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Zdobić, upiększać; polepszać, podnosić jakość, wartość czego; adornare, celebrare, (co)honestare, colere, colorare, (con)decorare, distinguere, exornare, illuminare, illustrare, investire, pingere, purpurare Cn [co] (7):
a. Sprawiać swą obecnością, że coś staje się piękniejsze, lepsze [co] (4): Nie vcżyniſz wdziek vcżynkiem/ Kiedy nie dobrym vmyſłem: Dobra wola wſzytko kraśi/ Vcżynkom wagę przynośi. BierEz N4; ktori [kamień] połkniony kraſi [czyści SienHerb 328a] ielita/ iakoſć iadu onego która ſie w ielita wpogiła: wygaſza FalZioł IV 49d; Mącz 189b; Nie Wiárá tedy kraśi Miłość/ ále Miłość Wiárę/ ktora bez Młłośći [!] nic nie ieſt. WujJud 110v.
b. Sprawiać jakimś działaniem, że coś staje się lub wydaje się piękniejsze, lepsze [co] (3): (marg) Włoſy kraśić. (‒) A iżby piękne dlugie włoſy roſły. Weźmi chlebá [...] vpal czyśćie [...] á pomázuy gdźie chczeſz by ſye włoſy kocháły SienLek 47; Przeto chudy mieſzcżanin/ nie darmo ſię łaśił/ Nie dármo ſwoię dźielność y zaſługi krasił. KlonWor 13.
W przen [czym] (1): á iż powinno ieſt żywot ſwoy wſzytek kráśić ſolą duchowną/ to ieſt/ roſtropnośćią KarnNap B4.
2. Barwić, farbować; colorare Calag (4): Ferben. Kraśyć/ et fárbowáć. Colorare. Calag 191b.

krasić co (2): oblicżé téż niezmarſſcżoné ij bez żádné zmazy/ náiaſnieyſſé/ ktoreé rumianoſtz mierná kráſi. OpecŻywList C; Mącz 332b.

a. Rumienić, zabarwiać na czerwono [co] (1):

W przeciwstawieniu: »krasić... bielić« (1): gorącość kraśi mocz: źimno bieli [...] Rzadki mocz á blády/ mdłość przyrodzenia známionuie SienLek 24v.

3. Zatajać, pokrywać, maskować; colorare, condire, convelare, exornare, obvolvere, praetendere Cn [co czym] (1): Ryś cynkowátą śierśćią ſwoię zdrádę kraśi KlonWor **.

Synonimy. 1. chędożyć, cukrować, piękrzyć, zdobić; 2. farbować; 3. barwić, cukrować, farbować, maścić.

Formacje współrdzenne: okrasić, okrasić się; okraszać, przykraszać; kraśnieć, wykraśnieć.

Cf KRASZENIE, KRASZONY

MB