[zaloguj się]
[pdf]

BAŁAMUCTWO (15) sb n

bałamuctwo (14), bałamutstwo (1); bałamuctwo WujJud (2), WujJudConf, CzechRozm, Oczko, CzechEp, ReszPrz (3), CiekPotr (3), KlonWor (2); bałamutstwo KromRozm III.

Oba a jasne.

Fleksja
sg pl
N bałamuctwo
G bałamuctwa bałamuctw
D bałamuctwu bałamuctwåm, bałamuctw(o)m
A bałamuctwo
I bałamuctw(e)m

sg N bałamuctwo (3). ◊ G bałamuctwa (3). ◊ D bałamuctwu (1). ◊ A bałamuctwo (2). ◊ I bałamuctw(e)m (2). ◊ pl G bałamuctw (2). ◊ D bałamuctwåm (1) CzechRozm, bałamuctw(o)m (1) ReszPrz.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.

Brednia, głupstwo; wprowadzanie w błąd, krętactwo, oszustwo, zwodzenie; nugae, ineptiae, ineptitudo, lirae, nugalia, nugamentum Cn (15): A to co oni zá ſwyątoſci máyą (oprocz krztu) nic inego nye yeſt yedno báłamutſtwo. KromRozm III K8v; WujJud 186 [2 r.]; WujJudConf 185v; Wſzákże zás záras wſzyſtko to plugáwią [Patresowie] ſámi opácżną ſwą náuką: [...] gdy [...] ſoli/ wodźie/ swiecy/ popiołowi/ [...] y inſzym niezlicżonym chwaſtam y báłámuctwam ſwym/ y grzechom odpuſzcżenie/ y ćiáłá y duſze zbáwienie przycżytaią CzechRozm 223; CzechEp 84; Dáłá gárdło pod tym Luthrowym báłámuctwem wiárá/ cnotá/ przyſięgá/ pokoy/ zgodá/ miłość ReszPrz 74, 73, 91; Zołnierzem być, ſzczere to báłámuctwo. piſzą Zołnierzom párágráfy na gębie, á ze łbá Y z ćiáłá dobywáią im rubryk żelázem, Y ołowem CiekPotr 64, 66 [2 r.]; KlonWor 2, 66.
Szereg: »czary a bałamuctwa«: y rzecz pewna/ że do Swiętégo Ianá/ czás temu nalepſzy/ [...] y ztąd [...] Sobótki/ nocné ognie/ zbiéránia źiół/ y do czárów á báłámuctw bábich kiermáſz Oczko 29.

Cf BAŁAMUTNIA

BZ