[zaloguj się]
[pdf]

LEP (38) sb m

e jasne.

Fleksja
sg
N lep
G lepu
A lep
I lep(e)m
L lepie

sg N lep (10). ◊ G lepu (3). ◊ A lep (3). ◊ I lep(e)m (9). ◊ L lepie (13).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVIII w.

1. Lepka substancja wydzielana przez drzewo, żywica; viscus BartBydg, Mącz, Calep, Cn; hyphear, ixon Calep; viscum Cn (14): Też Lep ſtey tho Iemioły/ z woſkem [!] pod iedną miarą zmieſzany/ [...] ſtego będzieſz miał maſć FalZioł III 12a, +6a, III 11d; Mącz 363b, 499c [2 r.]; á ieſli tho niepomoże/ námáż lepem drewienko ćienkie/ á tym w vchu śięgay SienLek 72v; Calep 494b, 573b, 1129b.

W porównaniach (2): FalZioł I 106c; Gdyż oto y chłop głupi/ dla nędznego brzuchá/ Wpada w ćięſzką niewolą/ iáko w ſmołę muchá: Iáko ptaſzek ná rozgę lepem powlecżoną KlonWor 27.

Wyrażenie: »dębowy lep« (1): Dryos, Hyphear, Viscus quercinus, Dębowy lep Mącz [95]c.

»śliwowy lep« (1): śliwowy lep álbo kliy roſpuść w Winie SienLek 98.

Szereg: »lep albo klij« (1): SienLek 98 cf »śliwowy lep«.
2. Pułapka na ptaki powleczona lepką żywicą; viscum, viscus BartBydg, Mącz, Calep; cassis, ixon Mącz (24): BartBydg 171b; FalZioł I 155a; Kárty/ Száchy/ Wárcaby/ miáſto lepu ſtoią/ Przy ktorych ſie ći ptacy [= chłopi] rádzi też więc broią. RejWiz 103v, 28, 103v; Implicita visco fuga avis, Vcieczká ptáſza lepem zámieſzkána/ Zátrudniona/ To yeſt vwiąsł ná lepie. Mącz [305]c, 40a, 179d; Calep 60b, 1129b.

W porównaniach (10): Prze Bog pomni ty ſlowa/ ktore Ruben mowił Prawieć by nas na lepie/ tak pan Bog połowił RejJóz B4v, I3; SeklKat K3v; ábyśćie ludzi proſte y w piśmie Swiętym niebiegłe/ tym ſnádniey mogli zmamić/ y iáko śikory ná lepie połowić. KrowObr 75; RejWiz 22, 37, 104; CzechEp 410; CzechEpPOrz *4; GrabowSet S4v.

Szereg: »pod siecią albo na lepie« (1): Albo thákież ptaſzek pod ſiecią álbo ná lepie áni ſam wzwie kiedy vwiąźnie. RejZwierc 72v.
W przen (2): Swiát ten lepem ieſt WysKaz 12.
Wyrażenie:»lep grzechu« (1): Swiát ten lepem ieſt/ ktory ſwoie iako ptaſznik/ lepem grzechu y śmierći/ o wiecżną zgubę przypráwia. WysKaz 12.

Synonimy: 1. klej; 2. sieć.

KN