1. W funkcji przeciwstawnej wprowadza nowy element, rozwijający omówienie podobnej sytuacji (zwykle informację o innym podmiocie), różniący się od poprzedniego: zaś, natomiast; vero PolAnt, Modrz, Vulg, JanStat; autem Vulg, PolAnt, Cn; et PolAnt, JanStat; porro Vulg, Cn; at PolAnt; item JanStat (265): Onij ięli rzewno plakatz/ ijż ſie s nią mieli rozſtatz. Ona ié lepák pociéſſala/ ij ſweé ijm blogoſlawieńſtwo dala. OpecŻyw 178v, 22, 33v [2 r.], 51v, 71v [2 r.], 115v (17); ForCnR Dv; Oleiek Rożany tę mocz ma, Zagrzewa cżłonki vziębłe/ á zapalone chłodzi. Fijołkowy lepak odwilża a chłodzi. FalZioł II 22v, [*8], II 2d, IV 20b; BielŻyw 2 [2 r.], 31, 65 [2 r.], 72, 73 (16); BielŻywGlab nlb 12; WróbŻołt cc2v; Odnieśli tedy Sádoch y Abyáthár Archę Bożą do Ieruſálem y mieſſkáli tám, Dawid lepák ſſedł ſthroną ná gorę Oliwną Leop 2.Reg 15/30, Ps 74/10, Eccli 6/10; BielKron 378; SienLek 2v, 9, 28v, 29v, 36v (9); RejAp 163; A gdyż áni łożá naleźli/ dziwowáli ſie/ á niektorzy mowili że vćiekł/ niektorzy lepak mowili że zábit HistRzym 81v, 5v, 49v, 50, 88v, 101v; RejPos 166v, 305; WujJud A3v; RejPosRozpr c2v; RejPosWstaw [21²], 42, [110³]; Kuſz co ieſt maſz wyżſzey. Fut lepák ſą Afrowie. BudBib I 429b marg; Zaś zmierzył dom (on)/ długośći ſto łokiet y piętrá/ y budowánia/ y śćiány iego ná dłużą ſto łokiet. Sżerokośći lepak oblicża onego do mu y piętrá ná wſchod ſto łokiet. BudBib Ez 41/14, b3, b4, b4v, c2, I 229a marg (20); Y wiele inych fałſzow Márkionowych máią w tobie kśięgi Greckie/ w Lácinſkich lepak tylko ono od Markioná mamy/ 1. Korinth. 10. BudNT przedm c4v; teraz dzieći Boże ieſteſmy/ lecż ſie ieſzcże niepokazáło co będziem: wiemy lepak/ iż gdy ſię pokaże/ podobni iemu będziemy BudNT 1.Ioann 3/2, przedm a4, a6v, bv, b2, b3 (28); CzechRozm 14v, 15, 19; CzechEp 326, 337, 341; ModrzBaz 44, 87v marg; MWilkHist A3v; Iáko tu ſłużebnicá Agárá znáczy zakon/ á Ifmáel iey ſyn známionuie Zydy: Sará lepák wolna nowy zakon znáczy WujNT 661, przedm 10, 28, 29, 31, s. 274 (12); SarnStat 234, 704, 1109; Portámi nowymi iáko rzekámi/ Elekciámi lepak gęſtymi/ iáko morzem wálnym/ wielkie doſtátki do nas wpływáią PowodPr 25, 9, 33, 34, 51, 55.

W pozycji na początku zdania (1): Ktożmi Appolloná żywego da/ dam iemu pięć ſet funthow złothá. Lepák ktożby mi głowę iego dał/ ſto funtow złotá odemnie weźmie. HistRzym 10v.

W powtórzeniu intensyfikującym (1): A dobre náſienie: toć ſą ſynowie kroleſtwá. Kąkolem: ſą źli ſynowie. Nieprzyiaćiel lepak kthory go lepak rozſiewa: ieſt Diabeł [inimicus autem qui seminavit ea est diabolus]. Leop Matth 13/39.

Połączenia: »a lepak« (33): OpecŻyw 63v, 68, 94v; BielŻyw 6, 70; WróbŻołt aa4; y ludby wżdy twoy áby dziwnie przeſſedł/ á oni lepak áby nową ſmierć náleźli. Leop Sap 19/5, Ps 131/18, Apoc 21/18; SienLek 53; RejAp 146v; Ia ocży twe wyjmę z głowy krom boleśći/ á położę ie ná ſtoł/ á gdy lepák będzieſz żądał/ włożę ie záſie w głowę twą krom boleśći HistRzym 95, 133v; RejPos 183, 207v, 238v, 274v; WujJud 77, 152, 174v; WujNT przedm 7, 16, 20, s. 218, 560, 649, 719; WysKaz 18; SarnStat 1041, 1093; Niewiáſty y Pánienki Sionu obelżone ſą: á młodźieńcżykowie lepak do niewſtydu Pogáńſkiego obroceni. PowodPr 10, 22, 82.

»ale lepak« (1): Tedy niektorzy miedzy ijmi rzekli: Gdy przydzie na dzień wielkonotzny/ tedy iąwſſy go zabijémy/ bo ijné^go dnia mietz go niemożemy Ale drudzy lepak przeciw temu mowili OpecŻyw 83.

2. W funkcji nawiązującej przyłącza nowe zdania lub ich części celem rozwinięcia albo uzupełnienia treści: a, i, więc, ponadto, poza tym; vero HistAl, Vulg, PolAnt, Modrz, JanStat; autem Vulg, PolAnt, Modrz, JanStat, Cn; ergo, et PolAnt, Vulg; porro Vulg, Cn; quoque Vulg; at PolAnt (286): A ſtalo ſie ijż po oſmi dnioch zaſie byli vcżennicy iego wnątrz ſpolu/ a Tomáſs ſ mną / Przyſſedl lepak pán Iezus k nijm zawrzonymi drzwiami/ ij ſtál w poſrodku ich a rzekl ijm: Pokóy wám. OpecŻyw [170]v, [123]v, 173; FalZioł V 70, 96v; BielŻyw 27 [2 r.], 28, 29 [2 r.], 30, 46 (27); Piſał też y drugi liſt do Poruſa krolá Indiyskiego áby mu ná pomoc ludu poſlał. Porus lepak Dáriuſowi ták odpiſał. HistAl E7v; MurzNT Matth 26/71; Leop Gen 36/31, Ex 36/25, Num 1/52, 2.Reg 24/20, 2.Par 31/14, 2. Mach 8/12, Act 12/19; BielKron 38; SienLek 7v, 16v; Tedy rzekł oćiec: Synu moy miły/ dayże ále z piątey kuffy. Odpowiedział lepak iemu ſyn. Niegodźić ſie tobie HistRzym 112v, 24 [2 r.], 25v, 71, 79v, 99, 100v, 112v; Zaś widzenie ich podobieńſtwo iedno v wſzytkich cżterzech/ iákoby było koło wpośrzodku kołá. Gdy (lepak) te chodziły [cum ambularent]/ ná cżterzy czwarte ſwe chodziły BudBib Ez 10/11, 4.Reg 12/16, 16/9, 1.Par 4/20, 12/8, 2.Par 33/6 (31); A gdy odwłácżał nowożenia zdrzemáły ſię wſzytkie/ y poſnęły. Wpuł nocy lepak krzyk był. BudNT Matth 25/6, Matth 11/12, 13/27, 26/59, Mar 2/5, 6/17[16] (48); A toć ieſt záiſte ludźi prawdźiwie rządźić/ myślam ich roſkázowáć/ ſercá głáſkáć/ á wáły nawáłnośći ich ſkromić y ćiſzyć. To lepak może vcżynić cżęśćią mową mądrą [Hoc fit partim sermone prudenti]/ z fukániem ćichym/ nápominániem ſtátecżnym ModrzBaz 19v, 37v, 61v, 96v, 108; CzechEp 240; WujNT Luc 9/46, s. 108; WysKaz 33; SarnStat 301.

W pozycji na początku zdania (1): ia tey vſtáwy zdzierżeć niemogę/ bo ná káżdy dzień muſzę mieć ośḿ pieniędzy [...]. Rzekł iemu Ceſarz: Przecż ośḿ pieniędzy? Odpowiedzial Fokus. Káżdego dniá przez rok powinienem wrácżáć [!] dwá pieniądzá/ kthorychem z młodu pożycżał: lepak dwu pożycżam/ á dwá trácę/ á dwá nákládam [!]. HistRzym 49v.

Połączenia: »a lepak« (16): RejPs 203; Potem ći ſą/ na dobryi źięmi wśiáni/ ktorzy słuchaią słowa/ i przyimuią ié i przynoſzą owoc/ to trzydźieści/ to ſześdźieśiąt a to lepak ſto. MurzNT Mar 4/20; á ſtawáli według rzędu ſwoiego ná poſlugach. A ći lepak ſą kthorzy ſtali z ſyny ſwoimi/ z ſynow Káath. Leop 1.Par 6/33, Num 32/37, 4. Reg 16/14, 2.Par 7/6, Ps 2/6, 29/7 (10); HistRzym 21, 53, 68v, 97v.

»potym lepak« (11): OpecŻyw 137; Potim lepak gdyż ſie ſzcżęſcie zmieniło, wygnąn będąc do Egiptu ſzedł BielŻyw 5; To ſłyſząc ryczerze krola Porra, wnet go opuſcili á do Alexandra iechali, potim iemu lepak krol Alexander liſt tymi ſłowy piſał. BielŻyw 158, 80 [2 r.], 112, 114 [2 r.], 132, 159; HistRzym 27v.

»zasię lepak« (1): Záſię z drugiey ſtrony brzegow Renu żadnego biſkupſtwá nie máſz áni miáſthá poważnego. Záſię lepak Niemcy ktorzy nád drugim brzegiem Dunáiá záſiedli/ będąc pod Rzymſką mocą/ z Rzymiány weſpoł wiárę przyięli BielKron 282.

»zatym lepak« (3): OpecŻyw 98; Pothym rychło pozdycháły iemu konie y wſzythko bydło iego. Zátym lepak niktorzy złośnicy widząc to iego nieſzcżęśćie dobyli ſie w nocy do domu iego. HistRzym 128v, 129v.

3. Wiąże zdanie nadrzędne z podrzędnym czasowym (w apodozie): wtedy, wówczas (2):

Połączenie: »gdy(ż) ... lepak« (2): A gdy ſie ci nad nijm zmęcżyli/ ktorzy go po grzbiecie bili/ drudzy lepak przyſtąpili OpecŻyw 126v; HistRzym 55v.

1. Partykuła nadająca treści zdania odcień przypadkowości ewentualności (zwykle gorszej), przypuszczenia, prawdopodobieństwa: przypadkiem, może, prawdopodobnie [w tym: cum con (45)] (47): BielŻyw 44; BielKom A2v; RejWiz 134; SienLek 3v; A tedybyś lepak pytał/ á iákież to tedy ma być miłoſierdzie/ kthoreby ſie temu Pánu podobáło? RejPos 171; Ale ſnadźbyś tu lepak rzekł/ to iuż ſłyſzę iżem ſie vmotał y vwikłał nędznemi ſpráwámi ſwiátá tego RejPos 325v, 51, 70v [2 r.], 74, [77]v, 82 (11); RejZwierc 76v.

Połączenie: »(a)by lepak (...) nie« = ne forte PolAnt, Vulg (31): RejKup z3v; MurzNT Matth 5/25, 7/6, 13/29; BielKom F6v; Niechodzćie áni ſie potikayćie/ Abowieme^m nie ieſt ſwámi/ byśćie lepak niepádli przed nieprzyiaćielmi wáſſymi [ne cadatis coram inimicis vestris]. Leop Deut 1/42; Ale tego pátrzćie by lepak tá roſpuſtność wáſzá/ niebyłá zgorſſenim niemocnym. Leop 1.Cor 8/9, *B2, Gen 26/7, Ex 19/21, 30/21, Deut 6/15 (22); Bych lepak miáſto niebá do piekłá nie tráfił/ Iuż cie wolę pocżekáć/ nie będę ſie kwápił. RejFig Dd; BudNT Ii6; MWilkHist Bv; RybGęśli C4v.

2. Partykuła podkreślająca niezwykłość, nietypowość sytuacji: nawet (3): A vsłyſzawſzy tę rzecż Apollon Krol weſtchnął bárzo żáłośćiwie/ y vcżynił ślub/ że lepak zá dziewięć lat niechćiał z morzá á skorabiu wyniść HistRzym 21v; Ieſzcże/ lepak dziwnieyſzą tobie vkażę niezgodę/ wpirwſzem liśćie do Korint BudNT przedm b2v.

Połączenie: »już lepak« (1): A wſzákoż gdziekolwiek tácy wzgárdzili ono ſwięte okazánie they łáſki iego/ á to powołánie ſwoie/ iuż lepak záwżdy w więtſzym wzgárdzeniu byli v niego/ niżli ći ktorzy nie ználi żadney łáſki od niego. RejPos 238v.

3. Partykuła podkreślająca słuszność zmiany decyzji: raczej, lepiej (2): Ale już ludzi niechajmy, O nas lepak pogadajmy, Ktorzy pod ziemią mieszkamy Czyścienia dusz przyglądamy. BierRozm 21.

Połączenie: »już lepak« (1): A tákoż wſzyſtki Przyſtudźienice/ y inne známioná poſpolite/ ktoreby długo wypiſowáć/ ſą poſłowie śmierći/ o ktorych mieymy doſyć. Iuż lepák będźiem báczyć o Skoku żyły ſerdeczney. SienLek 23v.

4. Partykuła wzmacniająca (14):

1. Znowu, ponownie; vicissim Cn (16): PO tym Iezus mily z onego mieſtza wſtáwſſy/ przyſſedl ku ſwym zwolenikom wtoreé/ ij nalázl ie lepak ſpiące OpecŻyw 100, 63v, 112, 112v, 126v, 154; Owá rychło zeydą s zamku Ządoſćz s Przechyrą: bo ſpołe^m radźi towarziſzą: a wſzedſzi do burgmiſtrza Dozwoły/ lepak z ony^m młodźieńce^m pocżną krotochwilićz ij rozmawiaćz. ForCnR B3; RejKup k5v; warzże to w ocćie áż do połowice wywre/ po thym przecedź/ á w on ocet włoż czyſtego miodu/ iákoby ná poły/ warz lepák áż zgęſtnie iáko miod SienLek 40v, 53; Tedy Tárſia przyſzedſzy lepák przed Appolloná rzekłá iemu: Wroćiłám ſie pánie ſláchetny nioſąc przed twą miłość złoto y mądrość HistRzym 23v, 107v, 109, 109v, 133.

Polączenie: »zasie lepak« (1): (nagł) Plebaⁿ karze Kupca yſz ſie rozmyſla. (‒) A iużez zaſie thy lepak Iako ſkapa zła lezies wſpak. RejKup m8v.

2. Potem, następnie, z kolei; deinde JanStat, JanPrzyw; posteaquam Vulg; postea, posthoc Cn (15): BierRaj 21v; Abowiem kto z was/ chcąc budowáć wieżę/ vſiadſſy pierwey nie obráchuie nakłádow ktore ſą potrzebne/ ieſli ie będzie miał ku wykonániu/ áby lepak záłożywſſy grunt/ á niemogąc dokonáć/ wſſyſtcy ktorzyby to widzieli/ nie ięli ſie poſmiewáć ſniego Leop Luc 14/29; Náſkrob rogu ieleniégo świeżégo co chceſz/ á warz ij w Winie thák długo áż wywré/ náley lepák Winá/ á thákież warz áż pięć rázow wywré SienLek 122, 58v, 121v, 146; SarnStat 324, 946.

W pozycji na początku zdania (5): Widząc Xántus iż ten drogo/ Y iął mowić do drugiego: A tyś ſynu z źiemie ktorey/ On mu rzekł/ ieſtem z Libiey. Lepak Xántowi vcżniowie/ Mowili ták ſámi k ſobie BierEz B2; Ieden go [Arystypa] też pytał czoby mu iego mądroſć pomagała, odpowiedział, ze wſzitkimi ludzmi naucżamie vmieć mowić. Lepak był pytan czoby mędrci nad inne ludzie mieli, rzekł, prawa naydować BielŻyw 57, 8, 48, 75.

Połączenia: »tedy lepak« (1): Kiedy ogień wynidźie z rány/ thedy ią lepák czyśćić. SienLek 147v.

»więc lepak« (1): [Wirgilijus] Rodem był z Mantuy, á w Cremonie ſie vcżył, potim gdy miſtrzem zoſtał do Mediolanu ſzedł, więc lepak do Rzyma ſie doſtał. BielŻyw 122.