[zaloguj się]
[pdf]

LIGA (13) sb f

Fleksja
sg pl
N liga ligi
G ligi
A ligę
I ligą

sg N liga (4). ◊ G ligi (1). ◊ A ligę (2). ◊ I ligą (2). ◊ pl N ligi (4).

Sł stp brak, Sł stp nazw os, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.; poza tym XIX w. w innych znaczeniach.

1. Sznur; tu przen: rękojmią, zabezpieczenie (1):
Szereg: »liga albo związka« (2): Widzą przećiwnicy iż náuki zmyślone o tey zmyśloney ofierze [mszy] ſą ligą álbo zwiąſką ich możnośći y ich bogactw WujJudConf 243v.
2. Przymierze, porozumienie, sojusz; związek oparty na zgodnym działaniu we wspólnym interesie; coitio, confoederatio, coniuratio, consensio, conspiratio, conspiratus Cn (12): [Bóg] Pomni ná ligę ſwoię/ y wſzytki rzeczy Ma w vmowie zámknioné ná dobréy pieczy. Co z Abráhámem zátárł/ co Izákowi Przyśięgą ſwą vtwiérdźił KochPs 157; A v Turká ſnádna Ligá. Bo iáko ieden piſnie/ ták wſzytek świát iemu poddány wyſkocży. PowodPr 56, 56 marg; K temu iż miedzy Pány Chrześćijáńſkimi/ ktorzyby mieli być naywiętſzymi węzłámi tey Ligi/ wielką ieſt nieſpoſobność/ niezgodá/ nievfność/ zazdrość. rć. VotSzl B2, B2 [2 r.].

liga kogo [= z kogo się składająca] (2): W tych też liśćiech było potwierdzenie ziednocżenia ich/ to ieſt Pruſow/ Litwy/ Liwlántow/ y Węgrow. Wyrozumiawſzy Polacy ligę ich/ ruſzyli ſie pánowie Polſzcy BielKron 386v; PowodPr 56.

W połączeniu szeregowym (1): Podárki/ diſpenſácyie/ łáſki/ ligi [uniones]/ krewność y herby/ w doſtoynośći duchowne wlázły: ktorzi nic nierádzą o wierze y potrzebách Zborowych/ ći przednieyſze mieyſcá záſiedli ModrzBaz 135v.

Zwrot: »ligą powiązać się« (1): Potrzebá tedy tego naprzod/ áby ſie wſzyſcy do iednegoż nabożeńſtwá y zupełney dufnośći ſkłonili/ á zátym ſie beſpiecżniey Ligą powiązáli PowodPr 57.
Wyrażenie: »liga krześcijańska« (2): Vkazawſzy zgodne obywátele/ powiedźiał/ że to ſą napewnieyſze mury R. P. Y Ligi Krześćiáńſkie bez tego máło będą potężne. PowodPr 56, 57 marg.
Szereg: »skład abo liga« (1): ták ku końcowi świátá w tey oſtátniey MOnárchiey Rzymſkiey/ ſkłády ábo Ligi Kśiążąt iey/ niemiáły ſie śiebie mocno trzymáć. PowodPr 56.

Synonimy: 1. związka; 2. konfederacyja, skład.

MM