[zaloguj się]
[pdf]

LINA (19) sb f

Fleksja
sg pl
N lina liny
G liny
D linie
A linę liny
I linami

sg N lina (10). ◊ G liny (2). ◊ D linie (1). ◊ A linę (2). ◊ pl N liny (2). ◊ A liny (1). ◊ I linami (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XIX w.

Znaczenia
Gruby i mocny sznur; rudens Mącz, Calag, Calep, Cn; funis Mącz, Cn; climacter, ductarius, forculus Mącz; prymnesius, subductarius Calep; anquina, promulcum, remulcum, retinaculum, tormentum, torta cannabis, transenna, versoria Cn (19): Climacter, Lyná álbo poręcze v wſchodu. Mącz 57b; Sparto fiebant funes nautici, Liny żeglárskie. Mącz 404b, 96a, 97a, 359d; Tám Archimedes vczyniwſzy ſobie do tego narzędy/ tákié iákié rozumiał: záłożywſzy liny/ ſam ieden przez óny inſtrumentá ćiągnął po źiemi Okręt ze wſzytkim nakłádem GrzepGeom B; Calag 436a; Calep [870]a, 930b; GostGosp 88; Látwiey ieſt wielbłądowi (marg) Abo, Linie: bo y tę znáczyć może Greckie słowo κάμελος [...] (‒) przez dźiurę igielną prześć/ niż bogátemu wniść do kroleſtwá niebieſkiego. WujNT Matth 19/24; Gdźie z ſobą nie maſz nie pożycżąć łatwie Liny y kotwie. KlonFlis E4v, E4v marg, H4.

lina do czego [w tym: do czego należąca (1)] (2): Mącz 458d; Subductarius ‒ Lyna do wcziagania. Calep [1016]a.

W charakterystycznych połączeniach: lina miąższa, szkuciana, żeglarska; lina do prasowania, do wciągania; założyć linę.

Wyrażenia: »lina z ołowem« = sonda, przyrząd do mierzenia głębokości wody (1): Tedy oni ſpuſćiwſzy linę z ołowem [bolidem] do morzá/ náleźli głębią ná dwádzieśćiá ſążeni Leop Act 27/28.

»pobrzeżna lina« = cuma (1): támże koteẃ krzywą/ Zeglarze y pobrzéżną linę odwiązáli KochPam 83.

W przen (1): Angiołom grzeſznym Pan Bog nieprzepuśćił/ ále linámi piekielnymi zwlecżone/ dał ie ná męki do głębokośći Piekielney KuczbKat 20.

Synonimy: łykawiec, powroz, sznur.

Cf [LISLINA]

MM