Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: RĄBANY

Następne hasło: RĄBEK »

RĄBECZEK (8) sb m

Oba e jasne.

Fleksja

	sg	pl
N	rąbeczek	rąbeczki
A	rąbeczek	rąbeczki
I	rąbeczki(e)m

sg N rąbeczek (4). ◊ A rąbeczek (1). ◊ I rąbeczki(e)m (2). ◊ pl [N rąbeczki.] ◊ A rąbeczki (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w.

Znaczenia

Dem. od „rąbek” (8)
- 1. Od znacz. ‘kobiece nakrycie głowy, chusta, welon’ (7)
  - a. Welon panny młodej (1)
- 2. Od znacz. ‘cienka tkanina lniana’; także niewielki kawałek takiej tkaniny (1)

Dem. od „rąbek” (8):

1. Od znacz. ‘kobiece nakrycie głowy, chusta, welon’ (7): Plagula, Mały rąbeczek/ Rántuſzek/ Też nieyáka deczká wyſziwána y wyháftowána. Mącz 302c, 129d; Okryi ćienkim rąbeczkiem czarną głowkę ſobie. ZbylPrzyg B3, A2, A2v, A3.

[W tłumaczeniu Księgi Izajasza: ozdoba włosów – grzebień, szpilka; może chusteczka; discriminalium Vulg: Glosy III 121/39; Ná on dzień odeimie Pan ozdobę trzewicżkow [...]/ y zaponki/ y cżapki/ y rąbecżki/ y pońcżoſſki/ y kręcżone łáncuſſki. Leop Is 3/18 (Linde); WujBib Is 3/18, 23.]

a. Welon panny młodej (1):

Wyrażenie: »rąbeczek żołty« (1): Flammeum, Zołty rąbek pánieński. Flammeolum, Rąbeczek żołty. Mącz 129d.

2. Od znacz. ‘cienka tkanina lniana’; także niewielki kawałek takiej tkaniny (1): Dwoie forbotky hawtowane ku zawianiu Wloſki rambeczek ze zlotem Dziewiecz forboth zlotich WyprKr 110; [Rabeczek ad usum calicis cooperandi InwKatWaw 205; InwMieszcz 1555 nr 67].

Synonim: 1. rańtuszek.