[zaloguj się]
[pdf]

NAMNOŻYĆ SIĘ (55) vb pf

sie (29), się (26).

a oraz o jasne.

Fleksja
inf namnożyć się
praet
sg pl
3 m namnożył się m pers
n namnożyło się subst namnożyły się
plusq
sg
3 n namnożyło się było
conditionalis
sg
3 n by się namnożyło

inf namnożyć się (2). ◊ fut 3 sg namnoży się (4). ◊ praet 3 sg m namnożył się (1). ◊ 3 sg n namnożyło się (42). ◊ 3 pl subst namnożyły się (1). ◊ plusq 3 sg n namnożyło się było (4). ◊ con 3 sg n by się namnożyło (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Wystąpić w większej niż poprzednio ilości, rozmnożyć się (z subiektywnym odczuciem wielości; przeważnie w odniesieniu do osób lub zjawisk nacechowanych ujemnie); irrepere Modrz; multiplicatum esse, naium esse PolAnt [podmiot: kogo (pl) a. wiele kogo (18), kto (coll) (1), czego (pl a. sg w funkcji pl) a. wiele czego (żywotne (2), nieżywotne (33)) (35), co (pl) (nieżywotne) (1)] (55): RejKup bb7, y2v; Owa krotko mowiąc nye było tákich rzemioſl/ yákich ſie dziś námnożyło/ nye było kráwcaw [!]/ háfftarzow/ tkacżow GliczKsiąż 113; [Chrystus] poſłan był od Oycá/ [...] tego práwie cżáſu/ ktorego ſię było wſzelákiey złośći námnożyło ná świećie. BibRadz *6v, 4.Esdr 3/7; KochSat B2v; trzećie Kſyęgi/ o tym rádźić będą/ iáko Wilgośći zbytnie/ [...] (ktorych ſye w nierządnym żyćiu námnożyło) wyczyśćione być máią SienLek 31v; námnożyło ſie obłudnośći/ wykręthow/ porządku nie znáć GórnDworz G5; RejPos 349v; IEhowo co ſię namnożyło kłopocących mię? BudBib Ps 3/1; MycPrz II A4v; CzechRozm 25; káżda ſektá ktorych ſię námnożyło/ do śiebie [ich] ćiągnie SkarJedn 111, 113, 299; Práktyk ſię námnożyło/ nie máſz vprzeymośći/ Zaden nie ieſt vważon w ſwoiey doſtoynośći. KochDryas A2v; Teraz ſię chwała Bogu po świećie zwolenników Páńſkich wſzędźie námnożyło ReszPrz 6; ActReg 72; Phil D3; WujNT 541; SkarKaz 240b; Zátym co tey gawiedzi w domu ſię námnoży: To iuſz będą Ochmiſtrze, báby, y ſłużbiſte CiekPotr 29; Nádto námnożyło ſię w tym kroleſtwie ludźi złych bárzo SkarKazSej 659a.

Z podmiotem w N (2): Thakież Imbier w miedzie przyprawiony/ zagrzewa żołądek/ [...] j inſze wodnoſci w nim wyſuſza, á nawięcey ty, ktore z owoczow zimnych/ [...] ſie namnożyły. FalZioł V 82v; Bowiem widziſz iáki lud/ námnożył ſie śiłny/ A káżdy w ſwoiey ſpráwie bárzo ieſt omylny. HistHel A.

namnożyć się z kogo, z czego (5): FalZioł V 82v; MurzHist E2v; bogowie leſni/ ktore zwano Faunus y Sátirus [jęli się chować z białogłowami]/ ták iż ſie ſnich prętko wiele ludzi námnożyło. BielKron 297v; [A iż Ezaw] podſzedł chytrze y oycá y brátá ſwego/ tedy s tego pothym okrutnego morderſtwá máło ſie nie námnożiło. RejPos 56v; RejZwierc 75v.

namnożyć się miedzy kim (2): MurzNT 73v; Bo ná ten cżás Ian przyſzedł/ gdy ſie rozmáitych ſekt miedzy Izráelcżyki námnożyło było CzechRozm 108v.

W porównaniach (2): BudBib Ier 15/8; Ale iáko żelazu śrébro vſtąpiło/ Ták nád pierwſzé gorſzych ſye ludźi námnożyło KochPhaen 5.

W charakterystycznych połączeniach: namnożyło się bluźnierstwa, chciwości, gawiedzi, heretyków, herezji, kacerstwa (2), kacerzow, ludzi (6), łotrow, mnichow (3), morderstwa, niezgody, obłudności, pochlebstwa (2), potwarzy (2), rozterkow, sekt (3), złości.

Frazy: »dosyć się namnożyło« [szyk zmienny] (3): temi cżáſy thákowych przećiwnych Káimcánow dosić bárzo ſye námnożyło GliczKsiąż B7; RejAp 197; KuczbKat a2.

»wiele, siła, wielka wielkość się namnożyło« [szyk zmienny] (18:1:1): MiechGlab 65; Diar 33; Mnichow ſie nawięcey namnozyło wtyſiąc lat po męce Páńſkiey. KrowObr 137 m,arg, 137, Ss3v; áza nie widziſz że teraz w Polſzcże thák ſie wiele złych ludzi námnożiło GórnDworz Rv; WujJud A4v, 116; ModrzBaz 6; SkarŻyw 59; WujNT przedm 2; TO téż nie mnieyſza: iż ſie záśię ták wiele potwarzy námnożyło SarnStat 712 [idem] 147; IEdnego Priroku [lege: pry roku] zá ſtárych przodkow náſzych námnożyło śię beło wilków bárzo wielka wielkość w źiemi iedney CzahTr D3, D4v. Cf »wiele złego się namnożyło«.

»wiele złego się namnożyło« [szyk zmienny] (5): RejKup dd7; KromRozm III 18; ieſlibyśię niemiáło więcyi złégo namnożyć/ możęm takowé vſtawy obćiążliwé odmięnic MurzNT 76; Diar 21; s tákiego przedſię wzięcia iuż ſie więcey złego námnożyć może RejZwierc 75v.

Formacje współrdzenne cf MNOŻYĆ.

Cf NAMNOŻENIE

TK