[zaloguj się]
[pdf]

NAPLEŚĆ (7) vb pf

a jasne.

Fleksja
praet
sg pl
3 m napl(o)tł m pers napletli
imperativus
sg
2 napleć
impersonalis
praet naplotło się

praet 3 sg m napl(o)tł (1). ◊ 3 pl m pers napletli (5). ◊ [imp 2 sg napleć.] ◊ impers praet naplotło się (1).

Sł stp brak, Cn s.v. plotę, nie grzeczy co mowię, Linde XVII – XVIII w.

1. [Wpleść jeden element w drugi, przepleść, przełożyć [co czym]: A ieśliże tákiego wozá nie maſz/ tedy drábny woz nápleć chroſtem/ á zátym viedźieſz ptaká. CygMyśl B3v.]
2. Opowiedzieć wiele nieprawdopodobnych rzeczy (7): támże ſie mu przygodziło napirwey ſtoły ieść (iáko Poetowie nápletli) to ieſt/ iż głupi ludzye tám będąc ſtoły s chlebá wielkiego cżynili BielKron 60v.

napleść czego (pl) a. wiele czego (3): A y ſlow by niedoſtało Iakych ſię naplotło rzecżij RejKup o7; Potym wiele innych rzecży nápletli/ Ruś proſtą zwodząc SkarJedn 232; CzechEp 260.

W charakterystycznych połączeniach: napleść bajek, plotek, (jakich) rzeczy (2).

Zwroty: »napleść baśniami« [aby] (1): Więc oni Poetowie/ áby z morſkiey pyány/ Miáłá ſie byłá zyáwić/ nápletli báśniami. Ale to niepodobna nigdy prawdá byłá RejWiz 37v.

»napleść pisanim« (1): Nápletli też Zydowie o nim wiele ſwoim piſánim/ iákoby on trzymał Zydowſką wiarę BielKron 462.

»napleść wiele [o kim]« [w tymi w czym (1); zawsze: jakoby] [szyk zmienny] (2): Wergilius Poetá wiele o niey naplotł w ſwoich wirſzach/ iákoby ſie dla Eneáſá miáłá zábić BielKron 75v, 462.

Szereg: »napleść i nabajać« (1): Mym zdániem/ więcey by ſię mu ná ſię fráſować/ [...] przyſtało: tákże y ná ty wodze ślepe ktorzy tákich baiek y plotek y nápletli y nábáiáli. CzechEp 260.

Synonim: 2. nabredzić.

Formacje współrdzenne cf PLEŚĆ.

Cf [NAPLECIONY]

TK