Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [NIEDOSĄDZONY]

Następne hasło: NIEDOSKOCZONY »

NIEDOSIĘGŁY (2) part praet act

e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w nie- oraz dosięgły).

Fleksja

sg
m	N		f	N	niedosięgł(a)	n	N	niedosięgł(e)
	V	niedosięgły		V			V

pl
G		niedosięgłych

sg m V niedosięgły (1). ◊ f N niedosięgł(a) (1). ◊ [n N niedosięgł(e). ◊ pl G niedosięgłych.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

Znaczenia

W funkcji przymiotnika: Taki, którego nie można dosięgnąć (2)
- a. Nie dający się pojąć, niedostępny rozumowi ludzkiemu (1)

W funkcji przymiotnika: Taki, którego nie można dosięgnąć; quem attingere non datur Cn (2):

W przen (1): Niebo ieſt kula tacżaiąc fie, ſtrzecha niedoſięgła. BielŻyw 135.

a. Nie dający się pojąć, niedostępny rozumowi ludzkiemu (1): W twoiey świątnicży chwałá nie vſtánie/ Dziękuiąc tobie niedośięgły Pánie/ Ześ nam dał Krolá/ ná mieyſce ſławnego Stephaná cżnego. KmitaPsal A2; [rozumu iey [= Matki Boskiej] Hetmáńſkiey władzey/ y inſzych śił duchownych/ iemu poſłuſznych pomiárkowánia/ y celności nie dośięgłych/ żaden wyſłowić nie będźie mogł. BzowRóż A2v (Linde)].

[Szereg: »niezmierny i niedosięgły«: iż nieznośna ieſth wielmożność chwały twoiey/ y niewytrzymány gniew zágrożenia twego nád grzeſzniki: ále niezmierne y niedoſięgłe miłoſierdzie obietnice twoiey Leop Man Kk6 (Linde).]

Synonimy: a. niedoszły, niedościgły, niedościgniony, nieogarniony.

Cf DOSIĘGŁY

AŻ