[zaloguj się]
[pdf]

OBRUSZAĆ SIĘ (10) vb impf

się (7), sie (3).

o oraz a jasne.

Fleksja
inf obruszać się
indicativus
praes
pl
1 obruszåmy się
3 obruszają się
imperativus
sg
2 obruszåj się
conditionalis
sg
3 m by się obruszåł

inf obruszać się (1). ◊ praes 1 pl obruszåmy się (1). ◊ 3 pl obruszają się (1). ◊ imp 2 sg obruszåj się (6). ◊ con 3 sg m by się obruszåł (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

1. Występować przeciw powodowany gniewem; moveri Modrz; aemulari Vulg; dolere, laedi, offendi, perturbari Cn (9): Z milcż Iehowie á cżekay nań/ nie obruſzay ſię BudBib Ps 36/7.

obruszyć się dla kogo [= z powodu kogo] (1): NIe obruſzay ſię dla złośćiwych [Ne misceas te cum malignis]/ nie záwiduy dla cżyniących prożność. BudBib Ps 36/1.

obruszać się przeciw komu (2): Przeciw Tym ktorzy beli contrary [...] aby się nie obruszał ActReg 39. Cf Zwrot.

obruszać się czym (1): Trzecie chociay widziſz ſtany ludzkie w przełożeńſtwiech y w inych fortunach pływáiące/ nic ſie tym nie obruſzay á pomni ſłowá Páńſkie/ iż tobie nic do tego RejPos 281v.

Ze zdaniem przyczynowym (2): Nie obruſzay ſye/ że kto niewſtydliwie W grzechu ſye kocha/ y wſzetecznie żywię [Noli oemulari in malignantibus Vulg Ps 36/1] KochPs 52 [przekład tego samego tekstu] CzahTr B2.

Ze zdaniem warunkowym (1): ludźie wyſokiego ſtanu/ [...] więcey ſię obruſzáią [magnis moveri]/ gdy by obacżyli/ áno ich dobremu mnimániu kto co vwłacża/ niżli podły lud ModrzBaz 73.

W połączeniu szeregowym (1): Przeſtań gniewu á opuść zápálcżywość/ nie obruſzay ſię [Desine a furore et relinque iram]/ wſzákoż zle cżynić. BudBib Ps 36/8.

Zwrot: »gniewem obruszać się [przeciwko komu]« (1): Nie ráczże ſię gniewem obruſzáć y przećiwko mnie nędznemu á grzeſznemu twoiemu ſtworzeniu LatHar 218.
2. Dziwić się [czym] (1): Są téż owé [wody]/ którym ſye tám ludźie dźiwowáć więc zwykli/ co ze źrzódłá wypadáiąc w kámięń ſie zśiadáią. co iż proſtym/ á przyczyn nievpátruiącym/ przydźiwnieyſzym ſye zda/ my niebárzo ſye tym obruſzamy/ gdyż tho ſkálném á górném wodam przyzwoita Oczko 8.

Synonimy: 1. gniewać się, obrażać się, oburzać się, złościć się.

Formacje współrdzenne cf RUSZAĆ.

AS