[zaloguj się]
[pdf]

OBRUSZAĆ (9) vb impf

o prawdopodobnie jasne (tak w ob-); a jasne.

Fleksja
inf obruszać
indicativus
praes
sg pl
2 obruszåsz
3 obruszå obruszają
imperativus
sg pl
2 obruszåjcie
3 niech, niechåj obruszå

inf obruszać (1). ◊ praes 2 sg obruszåsz (2). ◊ 3 sg obruszå (2). ◊ 3 pl obruszają (1). ◊ imp 3 sg niech, niechåj obruszå (2). ◊ 2 pl obruszåjcie (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu s.v. obruszyć.

1. Powodować oburzenie, wzbudzać gniew, drażnić; movere Modrz, Cn, provocare Vulg, Cn; concitare, irritare, lacessere, laedere, offendere; concire iram, facere aegre, facere stomachum Cn [kogo] (6): Cicero cżyniąc rzecż zá Coeliuſem przed ſędźiámi Rzymſkiemi/ powiedźiał/ że go nic nieobruſzáią te oſkarżánia/ ktore źrzetelnie fáłſzywe ſą. ModrzBaz 60v; Oycowie nie pobudzayćie ku gniewu (marg) nie draznićie, nie obruſzayćie. (–) dźieći wáſzych: áby ſercá nie tráćili. WujNT Col 3/21; KlonWor 58.
Fraza: »niech(aj) to (a. [co]) [kogo] nie obrusza; to [kogo] nie ma obruszać« (2;1): Nie wiedzą zápewne co zacż był ten Máláchiaſz/ Grekowie mnimáią iż to był Anioł/ Drudzy záſię tuſzą iż ten był Aggeuſz prorok/ [...] A wſzákże to nas nie ma obruſzáć/ y owſzem nalepiey náukę tego proroká przyiąć BibRadz I 478v; Przeto was náſzá Regeſtrowána ſpowiedź niechay nie obruſza WujJud 89; BudBib I 212b.
2. Obrażać, poniżać [kogo] (1): mimo twe obietnice/ nędznie ſą vdręczeni ſludzy twogi/ [...] Co ſnadz nietylko obruſſa wſtydliwie nas/ ále y ćiebie ſámego náſz pánie RejPs 133v.
3. Naruszać, niszczyć [co] (2): opuſzcżaſz Páná ſwego/ obruſzaſz cżáſem y pocżćiwą cnotę twoię/ obruſzaſz ſlub y wiárę ktorąś poſlubił Pánu ſwoiemu RejPos 39.

Synonimy: 1. drażnić, gniewać, obrażać, złościć; 2. hańbić, poniżać, potwarzać, sromocić, uwłaczać, znieważać.

Formacje współrdzenne cf RUSZAĆ.

AS