[zaloguj się]
[pdf]

OBSTĄPIONY (12) part praet pass pf

obstąpiony (10), obstąpion (2).

Pierwsze o jasne; -ony, -ón.

Fleksja
sg
mNobstąpiony, obstąpion fN
A Aobstąpioną
Iobstąpionym I

sg m N obstąpiony (9), obstąpion (2); ~ (attrib) obstąpiony (7); ~ (praed) obstąpiony LatHar (2), obstąpion Mącz (2). ◊ [I obstąpionym (błędnie zamiast N n).] ◊ f A obstąpioną (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: obstąpiony od kogo (2), od czego (1).

Sł stp s.v. obstąpić, Cn, Linde brak.

1. Wokół którego się skupiono, zebrano; otoczony (12): O Nadobrotliwſzy Iezu/ y tákże znowu we żłobie bydlęcym chceſz być położony? [...] znowu od oſłá y wołu obſtąpiony? LatHar 222.
Wyrażenie: »[kogo] kołem obstąpiony« (1): Potym ná corkę weyźrzy vlubioną/ Wielkim białey płći kołem obſtąpioną GrochKal 7.
Przen (1):
Wyrażenie: »obecnością [czyją] obstąpiony« (1): O Pánie BOże/ [...] day to nam miłośćiwie/ áby przez te żywot náſz ná źiemi był obroniony/ ktorych obecnośćią z ſłużbą złącżoną/ máieſtat twoy w niebie ieſt obſtąpiony. LatHar 425.
a. O działaniach wojskowych; obtoczony, okrążony; circumdatus, stipatus Mącz, Calep; cinctus, saeptus, vallatus Mącz (9): Cinctus, Opaſány/ Obſtąpiony. Mącz 54v; Stipatus et Vallatus, Ogárniony/ obſtąpiony. Mącz 475a; Devenire in medium certamen atque discrimen, W pośrzod bitwy prziść/ być obſtąpión. Mącz 482b, 96b, [305]c, 383d; Circundatus – Okrążony, obſtąpiony, oblężony. Calep 197a, 1006b.

W charakterystycznym połączeniu: obstąpiony od nieprzyjacieli (nieprzyjacielow) (2).

Wyrażenie: »zewsząd obstąpiony« (1): Cinctus corona hostium, Ze wſząd obſtąpiony. Mącz 54a.
2. [Zgromadzony wokół czegoś: przen:
Wyrażenie: »okolo obstąpiony«: ále więcey ćień chłodny zgania ćiepło tám wrodzone áż do drżeniá/ ktore tám zámknione będąc/ y śćiśnione chłodem około obſtąpionym/ nie rozſzerza ále podnośi ku górze wſzytek on pokarm wilgotny Cresc 1571 56.]

Synonimy: 1. oblężony, obskoczony, obtoczony, obwiedziony, ogarniony, okolony, okrążony, otoczony.

Cf OBSTĄPIĆ

DJ