Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ROZGŁOSZON

Następne hasło: [ROZGŁOSZYCIEL] »

ROZGŁOSZONY (11) part praet pass pf

rozgłoszony (10), rozgłoszon (1).

Wszystkie o jasne.

Fleksja

sg
m	N	rozgłoszony	f	N	rozgłoszonå, rozgłoszona	n	N
	L			L			L	rozgłoszonym
	V	rozgłoszony		V			V

sg m N rozgłoszony (4). ◊ V rozgłoszony (2). ◊ f N rozgłoszonå (3), rozgłoszona (1); ~(attrib) -å (1); ~(praed) -å (2), -a (1); -å LatHar; -å : -a WujNT (1:1). ◊ n L rozgłoszonym (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: rozgłoszony od kogo (2), przez kogo (1); od kogo WujNT; od kogo : przez kogo LatHar (1:1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde w objaśnieniu s.v. rozgłośny.

Znaczenia

1. Podany do wiadomości wszystkim, oznajmiony, ujawniony (8)
- a. O osobach: uczyniony znanym (3)
2. Sławny, rozsławiony (1)
3. Ogłoszony, objawiony (1)
4. Czyniony głośno przez wielu (1)

1. Podany do wiadomości wszystkim, oznajmiony, ujawniony; divulgatus Cn (8): bo niemoże być nic cięſzſzego temu kto táiemnym być chce/ iáko miłość rozgłoſzona. GórnDworz Cc4v.

rozgłoszony gdzie (4): Percrebresco, Divulgor – wszedziem rozgłoſzoni. Calep 776a. Cf »po wszytkim świecie rozgłoszony«.

Wyrażenia: »ewanjelija rozgłoszona« (1): Bo nie od Ewángeliey Chriſtuſowey/ ktora od Apoſtołow rozgłoſzoná/ [...] ieſt po wſzytkim świećie: ále od náuki Lutrowey y Kálwinowey wzięli imię nowe dziśieyſzy Ewángelikowie WujNT 444.

»po wszytkim świecie rozgłoszon(y)« [szyk 2:1] (3): Bo wpiśmie świętym po wſzytkim świećie rozgłoszonym/ opiſani y chwaleni ſą/ oni Pátryárchowie/ Prorocy/ kápłani/ krolowie/ krew iego [świętego Józefa]. SkarŻyw 241; WujNT 444, Rom 10 arg.

a. O osobach: uczyniony znanym (3): Iezu [...] przez Proroki pożytecżnie rozgłoſzony/ zmiłuy ſię. LatHar 336; [Maryja] Byłá od Páná Bogá przed wieki obrána. Od Prorokow rozgłoſzona LatHar 672.

rozgłoszony u kogo (1): Iezu zeſłániem Duchá S. ná świát/ w ſzcżodrobliwośći twoiey zálecony/ y potym v wſzyſtkich narodow w rychle rozgłoſzony/ zmiłuy ſię nád n⟨ami⟩. LatHar 339.

2. Sławny, rozsławiony (1): Inclytus, Gloriosus, excellens, atque insignis, quique veluti fulgore quodam famae resplendet – Sławni, rozgłoſzoni. Calep 520b.

3. Ogłoszony, objawiony [kim] (1): Trzydźieśći mu [Jezusowi] lat było/ gdy w Iordanie chrzcżony/ Bogiem tám y cżłowiekiem práwym rozgłoſzony. LatHar 519.

4. Czyniony głośno przez wielu [gdzie] (1): SMętnému miły ſmętek/ rośćiągniony Po wielkiéy zgrái miéł płácz rozgłoſzony. GórnTroas 66.

Cf ROZGŁOSIĆ