[zaloguj się]
[pdf]

OCHROMIĆ (15) vb pf

Pierwsze o jasne; -o- (2), -ó- (1) SarnStat (2:1).

Fleksja
praet
sg
1 m ochromiłem, -m ochromił
f -m ochromiła
2 m -eś ochromił
3 m ochromił
conditionalis
sg
3 m by ochromił

fut 3 sg ochromi (1). ◊ praet 1 sg m ochromiłem, -m ochromił (6). f -m ochromiła (1). ◊ 2 sg m -eś ochromił (1). ◊ 3 sg m ochromił (4). ◊ con 3 sg m by ochromił (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

Trwale okaleczyć raniąc lub pozbawiając jakiegoś członka; mutilare Modrz, JanStat; claudicationem afferre, delumbare, subnervare, suffringere alicui talos Cn [kogo, co (żywotne)] (15): Sćiął cżterech iednym rázem/ dźieśiąći ochromił KmitaSpit B4v; [[Mikołaj syn Pawłow] y zárázem go [= Turczyna] vciąwſzy mu rękę ochromił BarlBaz 102 (Linde)].

ochromić na co (1): yakom ya nyeranyl robothnego Mykolaya [...] anym go narąką ochromyl ZapWar 1536 nr 2491.

ochromić na czym (2): A ieſliby [...] go ná członkách przednieyſzych ábo głównieyſzych ochromił/ tákiéż ſowitą táxę tákowych członków y chromoty płáćić ma. SarnStat 1170, 620.

W połączeniu szeregowym (1): Bo Státut ieſt/ iż cżłowiek proſtego ſtanu/ ieſliby śláchćicá [...] zábił álbo ochromił/ álbo ſrodze ránił/ da gárdło. ModrzBaz 70v.

Szereg: »(nie) ranić (a. ranę zadać) i (albo, ani) ochromić« (4): nie zadalem iemu trzech ran w palcze dwa v reki prawei a trzecziei wglowe y nie ochromiłem onego ZapWar 1550 nr 2675, 1536 nr 2491, [1547] nr 2642; GDy kto Rycérzkiégo człowieká w nogę/ rękę/ álbo w nos ráni/ álbo go ochromi [Militem mutilans in pede, manu vel naso JanStat 602]/ ma zá to dáć piętnaśćie grzywien SarnStat 617. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]
Przen (2):

ochromić na czym (1): Pátrzayże w co cie záſie ránił/ [...] then nieſláchetny morderz twoy/ [...] boć nie w nogę áni w rękę/ [...] ále cie obráźił á ochromił ná nędzney duſzy twoiey RejPos 326v.

Szeregi: »obrazić a ochromić« (1): RejPos 326v cf ochromić na czym.

»zranić a ochromić« (1): Ale ſie obroćić ku Pánu ſwemu [...]/ á iść zá nim [...] od nędznego ſwiátá tego/ w ktorymeś zránił á ochromił tę nędzną á mizernie ochorzáłą duſzycżkę ſwoię. RejPos 327v.

a. Okulawić (4): yakom yą nyeochromyl konya byąlego ZapWar 1513 nr 2111, 1513 nr 2111.

ochromić komu (3): ya kom ya nyeranyl konya Czysshawego Slachethnego Stanyslawa spawlowycz w noga poslednya prawa anym mv ochromyl konya przerzeczonego gwalthem ZapWar 1529 nr 2367, b.r. nr 2114, 1527 nr 2306.

Zwrot: »ochromić w nogę« (1): yakom ya nyezasthąpyl drogy slyachethnemv mykolayewy [...] anym yemv ochromyl konya wronego wnoga prawą ZapWar b.r. nr 2114.

Synonim: okaliczyć.

Formacje współrdzenne cf CHRAMAĆ.

Cf OCHROMIENIE, OCHROMIONY

MC