Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [ODMIERZANY]

Następne hasło: ODMIERZON »

ODMIERZENIE (4) sb n

Teksty nie oznaczają ó oraz é lub oznaczają é niekonsekwentnie; o prawdopodobnie jasne (tak w od-), końcowe e pochylone.

Fleksja

	sg
N	odmierzenié
G	odmierzeniå
A	odmierzeni(e)

sg N odmierzenié (2); -é (1), -(e) (1). ◊ G odmierzeniå (1). ◊ A odmierzeni(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w. s.v. odmierzyć.

Znaczenia

1. Ustalenie wielkości lub ilości czegoś za pomocą ustalonych jednostek (3)
2. To, co jest wymierzone, wyznaczone komuś; przen: zadośćuczynienie, nagroda (1)

1. Ustalenie wielkości lub ilości czegoś za pomocą ustalonych jednostek; dimensio Calep (3): Commensus, [...] Symmetriam significat – Odmierzenie kſztałtne. Calep 222a, 325a; Kmieć gdy kędy zbożá odſyłáią ma bydź przy tym/ [...] y korzec ſwoy ma mieć/ dla odmierzenia pewnego. GostGosp 32.

2. To, co jest wymierzone, wyznaczone komuś; przen: zadośćuczynienie, nagroda (1):

Zwrot: »wziąć [za co] odmierzenie« (1): A ták tu ſie możeſz pilnie rozmyſlić nędzny káżdy cżłowiecże/ co to ieſt vkázáć w ſobie podobieńſtwo Páná ſwe^go/ á ſwięte wyobráżenie iego: co to ieſt wzyąć zá to odmierzenie ſwe ſowite á zewſząd opływáiące záſię miárą ſwoią RejPos 171v.

Wyrażenie: »odmierzenie sowite« (1): RejPos 171v cf Zwrot.

Cf ODMIERZYĆ