[zaloguj się]
[pdf]

ODTYCHMIAST (46) pron

od tychmiast (19), odtychmiast (15), od tych miast (12).

o jasne; -å- (26), -a- (2); -å- : -a- OpecŻyw (5:1), Leop (4:1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w.

Zaimek przysłówkowy; wskazuje na moment początkowy; amodo HistAl, Vulg, JanStat, JanPrzyw; extunc Miech, JanStat; de cetero HistAl, Vulg; iam Miech; ex eo, ex hoc Vulg (46):
a. W odniesieniu do momentu mówienia, przekazywania tekstu: od teraz, od chwili obecnej (28): BierEz R2; OpecŻyw 96; MetrKor 40/814; PatKaz II 61, 64; Niechay przyydą ná obchod moy Perſowie Medi y Grekowie/ á od tychmiaſt kroleſtwo Perskie y Macedońskie w iednoſći niechaj będzie HistAl G2v, C7v; MurzNT Ioann 13/19; Leop Luc 22/69, Ioann 13/19, Hebr 10/13; WujNT Act 18/6, 2.Cor 5/16; Któré tákié zapiſy/ kmieći y poddánych Ziemiáńſkich/ nie máią Duchowni dopuſczáć v śiebie: á choćby przyięli/ tedy przedśię od tych miaſt tákowé zapiſy nie będą miáły żadnéy mocy. SarnStat 214, 61, 67, 838, 887, 1038.

Połączenia: »odtychmiast ... do« (3): A powiádam wam/ że odtychmiáſt niebędę pił z tego rodzáiu winney máćićie/ áż do onego dniá [Non bibam amodo de hoc genimine vitis, usque in diem illum]/ kiedj ie będę pił zwámi nowe Leop Matth 26/29; ArtKanc T19; WujNT Matth 26/29.

»już odtychmiast« = iam extunc JanStat (3): Iuż od tychmiáſt/ tzuſż od téy godziny/ nie będę pitz ſwami s tego vrodzeniá macżycżnégo OpecŻyw 93; Mácedonowie namilſzy/ iuż od thychmiaſt [amodo] imię wáſze nád pogány nie będzie pánowáło. HistAl N3v; SarnStat 174.

Wyrażenie: »odtychmiast na potym« (1): Ale od tychmiaſt nápotym [a modo et de caetero JanStat 192]/ áni kśiądz Arcybiſkup Gniéźnieńſki/ [...] áni inni Biſkupi nie máią próśić [...] Doſtoieńſtwá Kárdynálſkiégo SarnStat 171.
Szereg: »odtychmiast aż (a. mnie i) na wieki (a. do czasu wiecznego)« = ex hoc nunc et usque in saeculum Vulg (3): WróbŻołt 124/2; Leop Ps 130/2; Iżeby on cżćił Imię święte iego; Od tych miaſt áż do cżáſu wiecżnego. ArtKanc T19.
b. W odniesieniu do momentu określonego przez wydarzenie wspomniane w wypowiedzi: od tego czasu (18): OpecŻyw 84, 122, 132; y dal yey oczyecz nyebyeſky na ſluzbą uyeczną przy yey przenayczyſthſzem począczyu anyoly ſeraſynſzkyego koru/ y oth tychmyaſth oftala panyą y roſkazyczyelką anyelſką PatKaz II 77v, 52, 52v; HistAl B3v, E6; A jeśliż pod tą przysięgą zezna, że nie dał [upominku], tedy ten takąż summę temuż sędziemu przepaść ma [...] i już więcej nigdy odtychmiast nic na nikogo świadczyć nie będzie mogł. Diar 97; vláṕ onę wſzyſtkę kreẃ/ pomáżyſz go [konia] nią/ á gdy ſye ná nim zeſchnie/ thedy ią wycudź/ á od tych miaſt pocznie linieć. SienLek 179v; Bo nie drzewiey od tych miast Papy obwołáli: áż go w stolcu mążli iest, pierwey probowáli. CzechEp 417; WujNT Luc 16/16.

Połączenia: »odtychmiast... do« (3): A od tychmiaſt nienayduiemy o vcżynkoch Iezuſa milego aż do dwunáſcie lát. OpecŻyw 31; PatKaz II 78v; á od tich miaſt aż do dzýſyeiſſego dnya wſzytká zýemia Eipſka/ piątą tześć krolom płaći HistJóz E3v.

»już odtychmiast« (1): yuſz oth tychmyaſth yaſznyey boga uznała nyſz wſzytky anyely PatKaz II 77v.

»odtychmiast po« (1): ktory [biskup] odtychmiaſt po [iam post] zburzeniu w Kijowie nie mieſzka MiechGlab 5.

Szereg: »odtychmiast i po dziś dzień« (1): Thakże odtichmiaſt y po dzis dzien [extunc velut et nunc] Machometowi ſlużą. MiechGlab 20.

Synonim: odtąd.

Cf ODSICHMIAST

ZZa