[zaloguj się]
[pdf]

OMIESZKIWAĆ (25) vb impf

omieszkiwać (23), omięszkiwać (2); omieszkiwać : omięszkiwać UstPraw (1:2).

-ſz- (17), -sz- (6), -ſ- (2).

o, e oraz a jasne.

Fleksja
inf omieszkiwać
indicativus
praes
sg pl
1 omieszkiwåmy
2 omieszkiwåsz
3 omieszkiwå
conditionalis
sg pl
3 m omieszkiwåłby, by omieszkiwåł m pers by omieszkiwali
f by omieszkiwała m an
impersonalis
praes omieszkiwå się
praet omieszkiwało się, omieszkiw(a)no
participia
part praes act omieszkiwając

inf omieszkiwać (4). ◊ praes 2 sg omieszkiwåsz (1). ◊ 3 sg omieszkiwå (4). ◊ 1 pl omieszkiwåmy (2). ◊ con 3 sg m omieszkiwåłby, by omieszkiwåł (6). f by omieszkiwała (1). ◊ 3 pl m pers by omieszkiwali (2). ◊ impers praes omieszkiwå się (1). ◊ praet omieszkiwało się SarnStat (2), omieszkiw(a)no (1) Diar. ◊ part praes act omieszkiwając (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII w s.v. omieszkać.

1. Zaniedbywać (17):

omieszkiwać czego [w tym z przeczeniem (7)] (9): Diar 20, 22; Wybornie tedy namileyſzy Vbertinie cżyniſz/ yz ani Rycerſkiego cżwicżenia/ w ktorym twoi przotkowie zawżdy sławni byli/ nieomieſzkiwaſz KwiatKsiąż F3, D2v, O4v; bo kto ma godnoſc/ á omieſkiwa tego [radzenia o sprawach państwa] moze mu torzec co mowil Seneca ad Lucilium PaprUp K2; GostGosp 50; Iákoż vkazał to/ [...] Krolom Pánom ſwym/ do oſtátniego żywotá ſwego punktu/ żadney poſługi nie omieſzkiwáiąc. GostGospSieb *3; SarnStat 434.

omieszkiwać kogo czym (1): aby też stąd i ci, ktorych RP potrzebuje, opatrzenie gotowe mieli. A oni świadkowie są tego, że i posły ziemskie tym nigdy nie omieszkiwano. Diar 32.

cum inf (7): my nic nie omieszkiwamy wszytkich tych doległości koronnych [...] opowiedać przed WKM, nie omieszkiwamy też pilnemi prośbami swemi u WKM się starać, aby to wszytko wedle prawa pisanego oprawiono było DiarDop 108; UstPraw A3v, A4; tak wdobrem zdrowiju iako y wnawatlonem nieomieſkiwa bic pozitetznem R:P: PaprUp L4; ActReg 15; GostGosp 122.

Zwrot: »czasu swego nie omieszkiwać« = nie pomijać okazji, nie zaniedbywać sposobności (1): gdyż już Pan Bog czasu swego nie omieszkiwa. Do czego gdy WKM chuć swą przyłożyć a już zacząć będziesz raczył, Pan Bog ratunkiem swem nie omieszka Diar 22.
2. Opóźniać, zwlekać, odkładać coś na później (8): Sternicy/ Fliśi/ áby nie omieſzkiwáli/ á domá Sternikom po groſzy 15, dopłácay/ á Fliſom po 5. GostGosp 90.

omieszkiwać czemu czym (3): okromia przynoſzenia liſtów náſzych [...] iáko bywáło przedtym/ czym ſie śiłá omieſzkiwáło ſpráwiedliwośći ludzkiéy. SarnStat 1150, 147, 712.

omieszkiwać z czym (2): Kmiotkowie gdy pobory każą dawáć/ máią ie porządnie oddawáć cżáſu ſwego/ á z tym nie omieſzkiwáć nigdy GostGosp 32, 64.

cum inf (2): UstPraw A4; A ieſliby rzekł on zły ſługá w ſercu ſwoim: Długo pan moy przyść omieſzkiwa [moram facit ... venire; Omieſſkawa á odwłoczy ... przyść Leop] WujNT Matth 24/48.

Zwrot: »i godziny nie omieszkiwać« (1): A ták ſie ſtáráć áby śiać conarániey/ ták oźiminę iáko y iárzynę: byle ſie godźiło/ tedy z tym y godźiny nie omieſzkiwáć GostGosp 64.

Synonimy: 1. zaniedbawać, zaniedbywać; 2. wstrzymawać, wstrzymywać.

Formacje współrdzenne cf MIESZKAĆ.

MŚ