[zaloguj się]

ROZMĄCIĆ (38) vb pf

o jasne.

W inf -mąc- (1), -męc- (1) SienLek (1:1); w imp -mąć (12), -męć (3); -mąć : -męć FalZioł (5:2), SienLek (7:1); w pozostałych formach -mąc-, [-męc-].

Fleksja
inf rozmącić,, rozmęcić
praet
sg
2 m -eś rozmęcił
imperativus
sg
2 rozmąć, rozmęć
impersonalis
praet rozmącono
participia
part praet act rozmąciwszy

inf rozmącić, rozmęcić (2).fut 2 sg rozmącisz (2).[praet 2 sg m -eś rozmęcił.]imp 2 sg rozmąć, rozmęć (15).[impers praet rozmącono.]part praet act rozmąciwszy (19).

stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

Rozmieszać, rozrobić płynną substancją [w tym: co (30), czego (6)] (38): Też toż naſienie ſtłucżone na proch zmlekiem onym ktore ſtegoż ziela wypływa rozmąciwſzy możeſz trochę oliwy przylać/ tym namaży brodawkę kielko rozow [!] FalZioł I 146v, I 148c; [a włoż ty rzeczy w tę wódkę i rozmęć dobrze AgrNauka 26].

rozmącić w co (1): thego [końskiego łajna chory na żółtą niemoc] ma w miod lipiec námoczyć/ y rozmąćić ze dwie źiárnie álbo bryle w kwarthę SienLek 90v.

rozmącić czym [= cieczą] (5): Ktemuż dobre gniazdo iáſkołcze weſpoł z łáyny/ octem rozmąćiwſzy/ tym głowę okłádáć. SienLek 51; rozmąćże on popioł wodą gęſto SienLek 130, 73, 130; [chory ma zażywać rabarbarum] choć ták połykáiąc ſtuczki/ choć ſtárwſzy winem rozmąćiwſzy/ á cukrem/ álbo miodem oſłodźiwſzy/ nie źle ćiáło przepurguiem Oczko 38; [To wſzyſtko w proch zetrzeć/ á mlekiem niewieśćim rozmęćić. SienHerb 512b].

rozmącić czym [= przy pomocy czego] w czym [= w pojemniku] (1): [skowronek] Ono ſobie źiarnecżko ięcżmienne wrzućiwſzy/ Y w oney ſtopie [= odcisku kopyta] noſkiem dobrze rozmąćiwſzy. Vwárzywſzy pocżekał áżby ſię vſtáło CzahTr K4v.

rozmącić z czym (14): Dayże iednę piłułkę paniey ktora iuż ma porodzić: z ſtarem winem wypić rozmąciwſzy, Znamienitą pomocz od tego wezmie. FalZioł V 24v; A wſzakoż naprzod Drijakwie możeſz dać z mlekiem rozmąciwſzy. FalZioł V 43, I 37b, 54a, 67c, V 24v, 28, 87; á tą Solą ſie lecżą/ to ieſt/ rozmąćiwſzy z wodą wypije/ to zá lekárſtwo ma od wielkiego gorącá BielKron 450; tego lekárſtwá gdy potrzebá/ wźiąwſzy łyżkę rozmęćić z ćiepłą wodą á charcháć. SienLek 40v; Wſzeláki świerzb ſye goi gdy go tym pomázuią: Naprzod popiołu z świnich łáien/ á ten popiół z wodą rozmęć/ á tym ié pomázuy SienLek 134v, 58, 140, 145v.

rozmącić w czym [= w cieczy] (15): a łot ieden driyakwie rozmącywſzy w wodzie/ dayże wypitz tziepło FalZioł I 4c; Też vcżyń cżopek rozmąciwſzy tey Triferi wtim ſiropie FalZioł I 41a; á ty rzecży rozmęć wecztyrzech vncijach ſiropu wyſzſzey napiſanego FalZioł I 45b; gdy proch Sandalow rozmąciſz w mlecżowey wodcze/ á wtim chuſthecżkę rozmocżywſzy przyłożyſz [...]/ tedy [...] tho lekarzſtwo znamienicie pomoże. FalZioł III 11d, I 43a, 54a, 57d, 86a, 128d, V 27; rozmąćże w onym ſoku dryakwie dobrey SienLek 108v, 65, 74v, 156, 189v; [Ktorym [złotem] gdy chceſz piſáć/ Roſtworz według potrzeby wodką Rożáną/ álbo proſtą/ w kthoreieś Gumi Arábſkie rozmęćił. SienHerb 584a, 540b (Linde); A gdy chceſz wrácánié vczynić/ tedy roſpuśćić to mleko [tj. mleko ziela skoczek] z wodą/ w któréy miód rozmącono. UrzędowHerb [77]a].

Szereg: »zmieszać albo rozmącić« (1): Też proch korzenia koſaćczowego/ ſtrochą prochu ſoſnki zmieſzawſzi albo rozmąciwſzi z miodem/ potym wypiy rano FalZioł I 67c.

Synonimy: rozdziałać, rozmiękczyć, rozpuścić, rozrzedzić, roztworzyć, zmieszać.

Formacje współrdzenne cf MĄCIĆ.

Cf ROZMĄCONY

KO