[zaloguj się]

OŚMNAŚCIE (118) nm

ośmnaście (111), ośminaście (3), ośmnacie (2), ośmnaćcie (1), hośmnaćcie (1), [osimnaście]; ośminaście Mącz (3); ośmnaście : ośmnacie : ośmnaćcie : hośmnaćcie ZapWar (2:2:1:1).

oś- (89), oſ- (17), os- (5), oſſz- (1), o(s)z- (4), o(s)- (2); -ḿ- (22), -m- (17), -(m)- (72).

o oraz e jasne; -nå- (99), -na- (2); -nå- : -na- UstPraw (1:1), BibRadz (6:1).

Fleksja

N (cum m pers) ośmnåście (9). (cum subst) ośmnåście (24). (poza związkami z rzeczownikiem) ośminåście Mącz (3), ośmnåście (2) Murm, Mymer1.G ośminåście (8) ZapWar (4), BibRadz, SienLek, WujNT (2), ośmnåście (9) BielKron, BiałKat (2), RejZwierc, SkarŻyw, SarnStat (4), ośmnåstu LatHar (2).A (cum m pers) ośmnåście (7). (cum subst) ośmnåście (47), ośminåście (1); ośmnåście : ośminåście GliczKsiąż (2:1). (poza związkami z rzeczownikiem) ośmnåście (1).I ośmnåście (1).L ośminåście (3) BielŻyw, Diar, BielKron, ośminåściu (1) SkarŻyw.

Składnia orzeczenia: ośmnaście (kogo, czego) jest, było, będzie (6).

W składni rządu lub zgody z rzeczownikiem przedmiotu liczonego dla poszczególnych przypadków: w składni rządu: N (32), A (52), I (1), L (3); w składni zgody: N (1), L (1).

stp: hośmnacie, hośmnatcie, osiemnacie, ośmnacie, ośmnaćcie, ośmnaście, ośmnatcie, Cn notuje, Linde XVII w.

Liczebnik główny; octodecim Murm, Mymer1, PolAnt, Mącz, Cn; decem et octo Murm, Vulg, PolAnt, Modrz, JanStat; duodeviginti Murm, Mącz, Cn; decemocto Miech, JanStat; octodecem, octo et decem PolAnt (118): Octodecim, vel decem et octo, seu duo de viginti. xviij. Achtzehn Oſmnaſćye. Murm 199; Mymer1 42v; Duodeviginti pro octodecim, Ośminaśćie. Mącz 97d.
W połączeniu z rzeczownikiem (lub zaimkiem) przedmiotu liczonego (czasem z elipsą rzeczownika) (113):

W składni rządu z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (83): Thaky gwalthownyk ma placzycz oszmnasczye kop podolſkych MetrKor 34/135v, 40/820; Iakom ya nyewzial gothovich pyenyadzy yako osmnasczye kop po vczlyvem Stanysłavye ZapWar 1524 nr 2227, 1526 nr 2322; MiechGlab 2, 69; KromRozm III C4; abyście pozwolili po ośminaście groszy z łanu wedle starych kwitacyj Diar 64; Látáć nye cżynyą nigdy cżłowyeká godnego ná małżeńſtwo/ á zwłaſſcżá gdy yuż młodzienyec będzye w osminaſcye ábo we dwádzyeſcyá lat á trzydzyesći mu nye będzye/ ále cżás/ potrzebá/ y ſluſſnosć. GliczKsiąż P4v, P2v; GroicPorz r3, bb2; KrowObr 230, 231; Leop 3.Reg 7/15, 4.Reg 25/17, 2.Esdr 7/11; UstPraw Bv, I2v; Pereł niemalich okrąglich oſmnaſczie par. WyprKr 17v, 8v, 9v; Wyſokość ſłupu iednego byłá na ośmnaśćie łokiet BibRadz Ier 52/21, 2.Reg 8/13, 1.Esdr 8/9, I 418c marg, Luc 13/16; Krolował Saul zá żywotá Sámuelowego ośḿnaſcie lat/ á po iego śmierci dwie lecie. BielKron 68; Inſułá Gotlándyey ná przećiwko Gottiey ná morzu ma mil ośmnaśćie ná dłużą BielKron 293, 11v, 49v, 51, 83, 150v (24); náſzy nie vmieiąc piſma/ więczey dobrego poſtánawiáli zá cżtery pięć dni/ niż dziś zá niedziel ſiedmnaſcie/ oſḿnaſcie. GórnDworz G5; á Prętów w Lan ośmnaśćie maſz liczyć. GrzepGeom L4v, L2v, L3, L4v, Mv; zdał ſie mu [cesarzowi] goſpodarz bárzo ſtháry á żoná bárzo młoda/ iákoby w ośmnaśćie lath. HistRzym 59v; BudBib 1.Esdr 8/9, 3.Esdr 1/42; CzechRozm 139; ModrzBaz 29v; SkarJedn 106, 182; Gdy miał lat ośmnaśćie/ vpomináli go rodzice/ áby żonę wziął SkarŻyw 178, 13, 21, 284, 290, 308, 460; y zábił [Konrad] pánow tey ziemice sławnych ośḿnaście/ á ludu poſpolitego ſześć ſet StryjKron 300, 421 [2 r.]; ktory trży látá y ośmnaśćie Niedźiel nie wychodząc w wieży śiedźiał GórnRozm E3v; LatHar 538; WujNT Luc 13/4; w tákowéy rzeczy ten/ który liſt do ſądu wnośi/ támże będźie powinien miánowáć ośmnaśćie świádków SarnStat 327 [idem 767]; w tákowéy rzeczy ſzláchćic obwiniony y oſkárżony będźie ſie oczyśćiał ośmnaśćie świádków ſzláchćiców SarnStat 408, 274, 376, 693, 767; [A zadna niema bicz profeſſovana aſz by miala oſimnaſczie lath StatNorb 107].

W składni zgody z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (3): że Alexander był woſminaſcie leciech gdy pocżął krolować BielŻyw 164; SkarJedn 107; Wdziewięći lećiech záręcżona zá mąż/ w ośminaśćiu vćierpiáłá. SkarŻyw 152.

G w składni rządu lub zgody z rzeczownikiem przedmiotu liczonego (18): czasthką dzedzyczną slachathnyey nyegdy katharzyny czorky nyegdy slachathnyego Mykolaya byką [!] tha myotho [!] nyaymenv otrambuschay [!] nya wpadek weczny do hoszmynyaczcze nyeczel ZapWar 1513 nr 2063; a ny wzyala korda y pyenyandzy osmnaczye grossy gvaltem ZapWar 1520 nr 2254, 1514 nr 2173, 1523 nr 2296; BibRadz Gen 14/13; A gdy doſzedł lat ośḿnaſcie/ dufáiąc ſwoim náukam/ [...] iął kázáć á náucżáć BielKron 165; Tá niemoc w mężczyznach do ośminaſćie lath może być vleczoná SienLek 58; BiałKat c, 288v; RejZwierc 274; SkarŻyw 388; LatHar +6v, 202; A oto niewiáſtá/ ktora miáłá duchá niemocy od ośminaśćie lat WujNT Luc 13/11, Luc 13/16; tákowy ieſli będźie pozwan do ſądu zamkowégo/ nieináczéy ma bydź pokonan/ iedno miánowániém ośmnaśćie świátków SarnStat 506 [idem 932], 781, 932; [Ani theſz zadneÿ do zakonv niemaią przÿącz ktoreÿ by niebelo oſminaſczie lath. StatNorb 87].

Z elipsą rzeczownika przedmiotu liczonego (9): GliczKsiąż P3; Leop 1.Par 18/12, Ez 48/35; BibRadz 1.Par 12/31; BielKron 431v, 454v; Piją tedy dniá piérwſzégo kieliſzków ſześć/ [...] piątégo cztérnaśćie/ ſzóſtégo ſzeſnaśćie/ śiódmégo ośmnaśćie Oczko 20, 20; w tákowéy rzeczy ſzláchćic obwiniony y oſkárżony będźie ſie oczyśćiał ośmnaśćie świádków ſzláchćiców: któré my ſámi obierzemy ze trzech ośmnaśćie [ex ter decemocto JanStat 377]/ to ieſt/ z pięćdźieśiąt y cztéréch świádków ſzláchćiców SarnStat 408.

Zestawienie: »ośminaście a ośminaście« = po osiemnaście; duodeviceni Mącz, Cn (1): Duodeviceni denarii, Ośminaście á ośminaście Mącz 97d.

Zestawienia liczebnikowe (25): ná ktore [koncylijum] [...] zebráło ſye było do Nicei trzy ſtá y ośmnaſcye biſkupow. KromRozm III G4; KrowObr 230, 231; ſpráwił vſiec zbroyny ze trzech ſet y z ośminaśćie [octodecim et trecentos] ſłużebnikow ſwych BibRadz Gen 14/14, 1.Esdr 8/9; BielKron 11v; Wyznánié Wiáry trzech ſet y ośmnaśćie Biſkupów ná Concilium Niceńſkim. BiałKat c, 288v; BudBib 1.Esdr 8/9; ModrzBaz 29v; iáko na nim [na synodzie] oycowie S. trzyſtá y ośmnaśćie/ tęſz moc w Rzymſkim Biſkupie ználi SkarJedn 107, 106, 182; áſz ſto y ośmnaśćie ran odnioſłá. SkarŻyw 21, 284, 388; LatHar +6v, 202.

A Abiſai záś ſyn Sárwiey/ poráźił Edom w padole Solnym/ ośmnaśćie thyſięcy [decem et octo milia] Leop 1.Par 18/12, Ez 48/35; BibRadz 2.Reg 8/13, 1.Par 12/31; cżynił ſzkody Turkom Skánderbeg/ zebrawſzy ludu ośmnaśćie tyſiąc pokuſił ſie dobywáć záſię Swátygrádá BielKron 249; áby Zupy nie taniéy bywáły przedawáné/ iedno zá ośmnaśćie tyśięcy grzywien [pro decem et octo millibus marcis JanStat 42] SarnStat 376.

ſynow Iozue y Ioábowych: dwá tyſiącá/ ośmſet/ y ośmnaśćie [duo milia octingenti decem et octo]. Leop 2.Esdr 7/11.

Cf OŚMIORONAŚCIE, OŚMNAŚCIEKROĆ, OŚMNAŚCIESET

TG