[zaloguj się]
[pdf]

OWAD (3) sb m

owad (2), [howad].

o jasne; -åd, -ad-.

Fleksja
sg pl
N owåd
A howady
I owad(e)m

sg N owåd (2). ◊ I owad(e)m (1). ◊ [pl A howady.]

Sł stp brak, Sł stp nazw os, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Zwierzę bezkręgowe z gromady o tej samej nazwie (Insecta), z typu stawonogów (Arthopoda); insectum, vermis, volaticum, volucer Cn (3): Ieſt tá źiemiá Zuzyáná [od staroż. miasta Suza] bogáta/ [...] iedno tákiey gorącośći/ iż zboża źiárná ſłońce ſuſzy by ogień. Robáctwo po drogách leży iż y do miaſt przyiazd trudny przed wielkim owádem. BielKron 267v; Iáko ná kárku końſkim kiedy ocokáły Sleṕ vśiędźie: [...] Nie ruſzy ſię on owad/ nie odleći ſnadnie; Aż pełen y opiły ná źiemię vpádnie. KlonWor 76.
[Wyrażenie: »leniwe howady« = trutnie: [pszczoły] gdy pilnie wonné vkłádáią miody [...]/ Tedy z drugich przemioná álbo odbiéráią/ Albo w kupie leniwé od vlów howády/ Trądy pędzą [agmine facto ignavum fucos pecus a praesepibus arcent I 435] VergKoch C2v.]
a. Coll. O wężach (1):

W porównaniu (1): náśláduy onych/ Ná lepſzą paſzą/ wężow poplećionych/ Pátrz byſtrym okiem przedſię y też pozad/ Iáko ten owad. A nie trzymay ſię vpornie ſwey głowki/ Wſzák mędrzec każe náśládować mrowki/ Idźże też y ty przyrodzonym śládem/ Zá chytrym gádem. KlonFlis E3.

Synonim: robactwo.

EW